آلتوسر، لویی (۱۹۱۸ـ۱۹۹۰)
لویی آلتوسر Louis Althusser | |
---|---|
زادروز |
۱۹۱۸م |
درگذشت | ۱۹۹۰م |
ملیت | فرانسوی |
شغل و تخصص اصلی | فیلسوف |
مکتب | مارکسیسم |
آثار | دفاع از مارکس؛ خوانش سرمایه؛ سیاست و تاریخ (۱۹۵۹م)؛ موضعگیریها (۱۹۶۴م) |
گروه مقاله | فلسفه، منطق و کلام |
آلْتوسر، لوئی (۱۹۱۸ـ۱۹۹۰م)(Althusser, Louis)
فیلسوف و متفکر مارکسیست فرانسوی، متولد الجزایر. با تفسیر ساختارگرایانهاش از نوشتههای کارل مارکس[۱] در زمرۀ روشنفکران پیشرو کمونیسم فرانسوی قرار گرفت. در ۱۹۴۸م، به مقام استادی فلسفۀ دانشسرای عالی[۲] رسید و به حزب کمونیست فرانسه پیوست. از کمونیسم شوروی آشکارا انتقاد میکرد و یوسیف استالین[۳] را به تحریفهای بسیار در اصولی که مارکس سرمایه[۴] را بر آنها مبتنی کرده است، متهم میدانست. در ۱۹۶۵م کتابهای در دفاع از مارکس[۵] و خوانش سرمایه[۶] را منتشر کرد. در این کتابها با تلفیق رویکرد تاریخی مارکس با نظریۀ ساختارگرایی، گفته است که همۀ جوامع دارای ساختار بنیادین واحدیاند و تغییرات آنها بیشتر ناشی از نیروهای اجتماعی گسترده است تا اعمال فردی. از این نظریۀ او، به عنوان نظریهای ضد انسانی[۷] بهشدت انتقاد شد. این منازعه بر فلسفۀ قرن ۲۰م تأثیر بهسزایی نهاد و برخی از منتقدان بعدی، با حذف مارکس از مباحثه، مفاهیم آلتوسر را در نقد ادبی[۸] و انسانشناسی[۹] بهکار بردند. در ۱۹۸۰، درپی مدتها بیماری، همسرش را به قتل رساند و در بیمارستان روانی بستری شد. ازجمله آثار اوست: سیاست و تاریخ[۱۰] (۱۹۵۹م)؛ موضعگیریها[۱۱] (۱۹۶۴م).