ادینبورگ

ادینبورگ
کشور	اسکاتلند
نام فارسی	اِدینْبورگ
نام لاتین	Edinburgh
جمعیت	460هزار نفر
موقعیت	در نزدیکی کرانه‌های جنوبی خلیج فورت
برخی بناهای مهم	قلعۀ ادینبورگ
مساحت	261

اِدینْبورگ (Edinburgh)

قلعه اِدينْبورگ

(یا: اِدینْبِره) مرکز اسکاتلند و با نام شهر ادینبورگ، ناحیهای در نزدیکی کرانه‌های جنوبی خلیج فورت. ۲۶۱ کیلومتر مربع مساحت و ۴۶۰هزار نفر جمعیت دارد (۲۰۰۳م). دریاچۀ لیْت، پرتگاه سالزبری، و تپۀ آرتورز سیت سیمای طبیعی آن را تشکیل می‌دهند. ۸۵ درصد از نیروی کار در بخش خدمات فعالیت دارند. ازجمله عارضه‌های آن است قلعۀ ادینبورگ که کلیسای سنت مارگارت، قدیمی‌ترین بنای ادینبورگ متعلق به قرن ۱۲م، را در خود جا داده است؛ هالیرود هاوس، که در قرون ۱۵ و ۱۶ در محل صومعه‌ای از قرن ۱۲م بنا شد و اقامتگاه رسمی پادشاه بریتانیا در اسکاتلند بود. ادینبورگ مقرّ پارلمان اسکاتلند، با اختیارات وضع مالیات است. این شهر مرکز فرهنگی و میزبان جشنوارۀ بین‌المللی هنری ادینبورگ است که از مشهورترین و بزرگ‌ترین جشنواره‌های هنری جهان به‌شمار می‌رود. در دوران رومی‌ها، اقوام سلتی در این‌جا سکونت داشتند. در حدود ۶۱۷م ادوین، شاه نورتامبریا، این شهر را اشغال کرد؛ او قلعۀ دین ایدین را بنا کرد که نام شهر برگرفته از این قلعه است. رابرت بروس در ۱۳۲۵م ادینبورگ را پایتخت خود قرار داد و بندری در لیْث تأسیس کرد. انگلیسی‌ها‌ در ۱۵۴۴ و ۱۵۴۷ شهر را ویران کردند. ادینبورگ پس از وحدت با انگلستان در ۱۷۰۷ اهمیت سیاسی خود را از دست داد؛ اما از لحاظ فرهنگی همچنان شهری مهم باقی ماند. در قرن ۱۸، ادینبورگ به‌سبب روشنفکرانی مانند آدام اسمیت، دیوید هیوم، و جوزف بِلَکْ، به «آتن شمال» معروف شد. دانشگاه‌های آن عبارت‌اند از دانشگاه ادینبورگ (۱۵۸۳م)، دانشگاه هریوت ‌ـ ‌وات (۱۹۶۶م)، و دانشگاه ناپیر در این شهر قرار دارند. دانشگاه ادینبورگ دارای دانشکدۀ مشهور پزشکی و کرسی فراروان‌شناسی (تأسیس ۱۹۸۵م) است.

---