پلئیاد
Pléiade
عنوانی برای چندگروه هفتنفره از فلاسفه و، خاصه، شاعران در تاریخ غرب. از ریشۀ پلئیادس[۱] یونانی (به معنای کبوترها) گرفته شده و در اساطیر یونانی هفت دختر اطلس و پلیونه بودند. وقتی اوریون[۲] شکارچی در حال تعقیب آنها و مادرشان بود، برای نجات شروع به دعا کردند. خدایان نیز آنها را تبدیل به کبوترهایی کردند و بعدها به شکل ستاره درآمدند. زئوس هفت خواهر را بهصورت خوشۀ پروین (ثریا/ صورت فلکی گاو) در آسمان قرار داد. از این نام اساطیری (پلئیادس) در طول تاریخ برای نامیدن گروههای چندتایی متعددی استفاده شده. از جمله گروه آتشفشان پلئیادس در قطب جنوب.
این نام نخستین بار برای گروهی از فیلسوفان سدهٔ ۶ قم یونان به کار رفت و پس از آن برای چندگروه هفتنفره از شاعران در دورههای مختلف تاریخ به کار گرفته شد. از آن جملهاند گروه شاعران تراژدیسرایی که قرن سوم قبل از میلاد (در دورۀ بطلمیوس دوم) در اسکندریه میزیستند (و آپولونیوس، کالیماخوس، تئوکریتوس، آراتوس، لیکفرون[۳] از اعضای آن بودند) و نیز گروهی که در قرن نوزدهم در روسیه با شرکت الکساندر پوشکین و ميخائيل لرمانتف به وجود آمد. در قرن بيستم نیز در فرانسه، پل والری و چند شاعر دیگر، گروهی به همین نام تشکیل دادند. اما مهمترین و معروفترین گروه پلئیاد، گروهی است که در نیمۀ دوم قرن 16م با شرکت هفت شاعر و منتقد فرانسوی تشکیل شد. مهمترین این شاعران، رونسار، ژان-آنتوان دو بایف[۴] یوآخیم دو بلای[۵] (۱۵۲۵ – ١٥٦٠م) بودند. این نام[۶] را در سال ۱۵۵۶، رونسار برای گروه به کار برد. پیش از آن اصطلاح بریگاد[۷] به معنی دسته و تشکیلات برای این گروه به کار میرفت. اعضای این گروه در طی سالها تغییر کردند، اما پیوسته تعداد آنها هفت نفر بود.
اصولی که این گروه به آن پایبند بود و آن را تبلیغ میکرد، اعتقاد به غنی کردن زبان فرانسه از طریق اقتباس كلمات و لغات یونانی و لاتینی و اعادۀ كلمات قدیمی از لهجههای محلی بود که از نظر آنها میتوانست ادبیات فرانسه را با ادبیات کلاسیک همتراز کند. گروه پلئیاد به تجديد اصول ادبيات يونان باستان توجه داشتند و مطالعۀ شعر لاتینی و یونانی را توصیه میکردند. در مانیفست این گروه که (در سال 1549 توسط دو بلای نوشته شده و) در کتاب دفاع و آرایش زبان فرانسه[۸] اعلام شده است، شاعران فرانسوی به آشنایی با آثار نویسندگان کلاسیک و توجه به دستورالعملهای آنان تشویق شدهاند. گروه ادبی پلئیاد، برای نخستین بار اصول و اساسی برای هنر شاعری قائل شد، و شاعران را به آن اصول و مبادی آشنا کرد و مقدمۀ ظهور مکتب کلاسیسیسم را در فرانسه و اروپا فراهم آورد. فعالیتهای این گروه بر شاعران انگلیسی دوره رنسانس نیز تأثیر گذاشت و بسیاری از شاعران انگلیسی، از جمله فیلیپ سیدنی و ادموند اسپنسر را به ایجاد تحول در شعر انگلیسی برانگیخت.
از دیگر شاعران این گروه بودند: پونتو دو تیار[۹]، اتین ژودل، رمی بلو[۱۰]، و ژاک پولتیه دو مان[۱۱].