اباختر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَباخْتر
سَیاره در زبان پَهلَوی، و نیز جهتِ شمال. در فارسی جدید با ضبط باختر به معنی مغرب است. در ایران باستان سیاره یا اباختر را ستارۀ غیر معمولی می‌دانستند، از این‌رو با این تصور نادرست که اباختر، ناستاره معنی می‌دهد، با حذف الف و ب از اول واژۀ اباختر، اختر را به معنی ستاره ساخته‌اند. در نجوم ایران باستان، ستارگان به دو گروه هرمزدی و اهریمنی تقسیم شده بودند؛ که اباختران یا سیارات در گروه اهریمنی قرار داشتند؛ با وجود این، هرمزد کالبد اباختران را آفرید تا موجودات اهریمنی از نظر پنهان نمانند. هفت اباختر در تازش اهریمن به آفرینش با دیوان متحد بودند: هُرمَزْد یا مشتری، کیوان یا زُحَل، بَهرام یا مریخ، اَناهید یا زهره، تیر یا عطارد، ماه سیاه یا ماه اباختری، و خورشید سیاه یا مهر اباختری.