امیر سهام الدین غفاری

امیر سهام الدین غفاری;
زادروز	تهران 1265ش;
درگذشت	1330ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	اخذ مدرک دکترا در رشتۀ علوم سیاسی و اقتصادی در آلمان
شغل و تخصص اصلی	مدرس دانشكده ‏هاى ادبیات و حقوق دانشگاه تهران
لقب	معروف به: ذکاءالدوله
گروه مقاله	تاریخ ایران
پست تخصصی	ریاست ادارۀ تعلیمات عمومى در وزارت معارف - رئیس بازرسى - رئیس اداره انطباعات- مدتی نیز حاکم مازندران- وزیرمختار در سوئیس
جوایز و افتخارات	رئیس اراده کل انتشارات و تبلیغات- وزیر پست و تلگراف و تلفن- ریاست شرکت سهامی بیمه ایران

امیر سهام‌الدین غفاری (1265- 1330ش)

(معروف به: ذکاءالدوله) دولتمرد و دیپلمات ایرانی در دوره قاجار و پهلوی، فرزند نظام‌الدین مهندس‌الممالک، و از خانواده غفارى كاشى است. در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در تهران انجام داد. همزمان با نهضت مشروطیت، براى ادامه‏ تحصیل به آلمان رفت و در رشتۀ علوم سیاسی و اقتصادی، موفق به اخذ مدرک دکترا شد. او به زبان‌های آلمانی، فرانسه و انگلیسی آشنا بود. بعد از استبداد صغیر به ایران آمد. در آن زمان، پدرش وزیر فواید عامه و تجارت بود. او نیز در همان وزارتخانه مدیر شد و لقب "ذكاءالدوله" گرفت. بعد از مدتی، در وزارت معارف به ریاست ادارۀ تعلیمات عمومى كه از اهم مشاغل بود، رسید و بعد رئیس بازرسى شد. مدتی هم رئیس اداره انطباعات بود. به عضویت شوراى عالى معارف هم انتخاب شد. او مدتی نیز حاکم مازندران بود. سپس به سفارت ایران در سوئیس رفت و وزیرمختار در سوئیس شد و همزمان سرپرستى محصلان ایران در اروپا و نمایندگى ایران در جامعه‏ ملل را بر عهده داشت. در 1313ش كه دانشگاه تهران تأسیس شد، او براى تدریس در دانشكده‌هاى ادبیات و حقوق آن دانشگاه دعوت شد. او در عین حال، مدیریت مدرسۀ صنعتی آلمان‌ها را نیز عهده دار بود. بعد از 1320ش، مدتی رئیس اراده کل انتشارات و تبلیغات شد. در بهمن 1324ش در کابینۀ قوام‌السلطنه‌، مدت کوتاهی وزیر پست و تلگراف و تلفن شد، اما با ورود وزرای حزب توده به کابینۀ قوام، دکتر منوچهر اقبال جایگزین او شد.

و پس از آن در 1327ش، به ریاست شرکت سهامی بیمه ایران منصوب شد و تا پایان 1328ش در آن سمت بود. اواسط 1330ش، دکتر مصدق او را دعوت به کار کرد و حکم استانداری فارس به نامش صادر شد، اما پیش از عزیمت و در 65 سالگی بدرود حیات گفت.