جواهرده
جواهرده (Javaher Deh)
آبادی ییلاقی مشهور، از دهستان سختسر در بخش مرکزیِ شهرستان رامسر. در فاصلۀ 27کیلومتری جنوب غربی مرکز شهر رامسر و در ارتفاع 18۵0متری از سطح آبهای آزاد قرار دارد. جواهرده به گویش گیلکی، جورده/ جوردیه تلفظ میشود. روستا که در دو کیلومتری رشتهکوه البرز واقع شده است، اقلیمی معتدل مایل به سرد و مرطوب دارد و همۀ شهرت آن به دلیل آبوهوایِ خوشِ ییلاقی، مناظر بکر طبیعی و شکل زیست سنتی بومیان آن است. پیش از رونق گرفتن رامسر (از دورۀ پهلوی اول) در جواهرده بازارهای نمدمالی، کلاهمالی، کلاهدوزی، آهنگری، مسگری، قماش و رنگرزی بود و کالاهایی چون سالامبور، موی بز، گل گاوزبان، گیاهان خشکشدۀ کوهی، چرم، بلور، مغز گردو، کشمش و لبنیات محلی داشت. با سرمایهگذاری گستردۀ پهلوی در رونق شهر رامسر، بازار جواهرده بهتدریج از رونق افتاد و اکنون دارای چند قهوهخانه، نانوایی، قصابی و میوهفروشی است.
جواهرده ۱۲ محلۀ قدیمی دارد که «جولاخیل» بزرگترین محلۀ ده و بعد از آن «اوشیان سر»، «سید محله»، «برشی محله»، «آموسی خیل»، «صیقل محله»، «چاک دشت»، «سراب یا کربلا بنه»، «رمک محله»، «تنگدره»، «فتوک محله»، «کهنه تنگدره» و «شل محله» از دیگر محلههای این ده بهشمار میروند. جواهرده مسجد آدینه (متعلق به دورۀ پادوسبانیان) و زیارتگاهی به نام امامزاده سیدجعفر دارد. آب شرب روستا را چشمههای طبیعی تأمین میکند.
برپایۀ سرشماری نفوس و مسکن سال 1395ش، جمعیت جواهرده 29نفر بوده است؛ اما به این جمعیت ساکنِ دائمی باید شمار زیادتری جمعیت فصلی (با توجه به وجود بیشتر از 2500 واحد مسکونی در روستا) را اضافه کرد. همچنین طی فصلهای بهار و تابستان دهها هزار گردشگر ایرانی و خارجی از جواهرده بازدید میکنند که در رونق گرفتن اقتصاد روستا و مناطق پیرامون نقشی کلیدی دارد. مردم روستا کشاورزی و دامداری میکنند و فرآوردههای آنها گندم، جو، سیبزمینی، فندق، گردو، گلابی، به، انار و لبنیات است. علاوه بر آن به پرورش زنبورعسل و تولید عسل نیز میپردازند.
غزاله علیزاده، داستاننویس برجستۀ ایرانی، در این روستا به زندگیاش خاتمه داد و پیکر علیمحمد حقشناس، زبانشناس و پژوهشگر، در این روستا به خاک سپرده شده است.