شمس الدین جلالی
| شمس‌الدین جلالی | |
|---|---|
| زادروز |
1255ش |
| درگذشت | 1336ش |
| ملیت | ایرانی |
| نام‌های دیگر | میرزا شمس‌الدین خان فطن‌الملک |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| لقب | فطن‌الملک |
| دوره | قاجار و پهلوی |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
| خویشاوندان سرشناس | حاج میرزا علی خان مستوفی آشتیانى (پدر) - بیژن جلالی (نوه) |
شمس‌الدین جلالی (1255- 1336ش)
(یا: میرزا شمس‌الدین خان فطن‌الملک، ملقب به فطن‌الملک) دولتمرد دوران قاجار و پهلوی، فرزند حاج میرزا علی خان مستوفی آشتیانى. در تهران به تحصیل پرداخت.
وارد خدمات دولتى شد. مدتى در نظمیه (شهربانی) و زمانى در وزارت جنگ بود. در جوانى، به جنبش مشروطه پیوست و از مشروطه خواهان متعصب شد.
در جنگ جهانی اول و پس از اشغال ایران، به آزادی خواهان پیوست. پس به کرمانشاه رفت و براى آزادى ایران با نیروهای روسی و انگلیسی مبارزه كرد.
پس از پایان جنگ و بازگشت به تهران، به خدمت وزارت مالیه (دارایی) درآمد و مراحل و مدارج ترقی را آن جا طی کرد تا این که در دی ۱۳۰۵ش وزیر مالیۀ آن زمان، حسن اسفندیاری، او را به عنوان معاون خود به مجلس شورای ملی معرفی کرد.
در 1309ش، او حاکم اصفهان و یک سال بعد نیز والی فارس شد. شمس‌الدین جلالی پس از دو سال اقامت در شیراز، به تهران احضار شد و در بهمن ۱۳۱۲ش، مجلس شورای ملی او را به ریاست دیوان محاسبات برگزید و به مدت طولانی در این سمت باقی ماند (تا بهمن ۱۳۱۸ش)، و همزمان نایب رئیس شورای عالی بانک ملی نیز بود. او یک دوره هم در مجلس سنا، سناتور شد.
بیژن جلالی، شاعر معاصر، نوۀ اوست.
شمس‌الدین جلالی در 1336ش در تهران درگذشت.