عمارت قزاقخانه
| عمارت قزاقخانه | |
|---|---|
| نام فارسی | عمارت قزاقخانه |
| کشور | ایران |
| استان | تهران |
| موقعیت | شمال باغ ملی |
| کاربری | نظامی |
| مشخصات معماری | ساختمانی وسيع و دارای سه طبقه، شامل پنج قسمت داخلی، با اصطبل، انبارها، اسلحه‌خانه، آتش‌بار و دیگر بناها. |
| زمان ساخت | دوره‌ی قاجار |
| سازنده | کلنل اتاماژور کاساکوفسکی (طراح و ناظر ساخت) |
عمارت قزاقخانه
بنایی تاریخی در تهران، شمال باغ_ملی، مربوط به دوره‌ی قاجار. در یک سند تاریخی باقی‌مانده از دوره‌ی قاجار، از کلنل اتاماژور کاساکوفسکی به عنوان طراح و ناظر ساخت عمارت قزاقخانه نام برده می‌شود. مورخ‌الدوله سپهر در خاطرات خود در مورد عمارت قزاقخانه و کلنل کاساکوفسکی می‌نویسد: "در عهد کاساکوفسکی عمارت قزاقخانه ساخته شد. او میدان مشق را دیوار کشید و آن محوطه را برای آموزش قزاق‌ها اختصاص داده."
پادگان در مرکز تهران آن روزگار یک ساختمان وسيع و دارای سه طبقه، شامل پنج قسمت داخلی، با اصطبل، انبارها، اسلحه‌خانه، آتش‌بار و دیگر بناها و محصور با دیواری بلند بود. آنچه از قراین و شواهد تاریخی برمی‌آید زمان اتمام ساخت عمارت قزاقخانه، به احتمال زیاد، بین سال‌های ۱۲۷۵ و ۱۲۷۶ش است. عمارت قزاقخانه در سه دوره‌ی تاریخی شکل گرفته است. قدیمی‌ترین دوره‌ی آن متعلق به عهد مظفری است که شامل ساختمان جنوبی مجموعه می‌شود؛ دوره‌ی دوم، شامل ساختمان‌های پیرامون شرقی و شمالی است، که از نظر منظر شهری، جداره‌ها و تزئینات ارزشمند می‌باشند؛ دوره‌ی سوم، شامل ساختمان‌های مرکزی است که به صورت قرینه نسبت به محور اصلی مجموعه و میدان باغ ملی طراحی و ساخته شده‌اند. این ابنیه در دوره‌ی پهلوی اول طراحی شده و از نظر ارزش تاریخی و عناصر معماری نسبت به ساختمان دوره‌ی مظفری از اهمیت کمتری برخوردارند. ساختمان قاجاری، تنها ساختمان سه طبقه‌ی مجموعه است که فوقانی‌ترین بخش آن، زمانی دفتر کار رضاخان پس از کودتای سوم اسفند بوده است. بقیه‌ی بخش‌های ساختمان جنوبی، و نیز ساختمان‌های شرقی، شمالی و غربی همگی دو طبقه دارند که یکی هم‌سطح زمین و دیگری بر روی آن قرار گرفته است. ساختمان قاجاری با الگوبرداری از معماری قلعه‌ها و بناهای نظامی روسی با شیوه‌ای ایرانی ساخته شده است.
سازه‌ی ساختمان در طبقه‌ی اول به شیوه‌ی طاقی، و در طبقه‌ی دوم قابی‌شکل است. سایر ساختمان‌های مجموعه نیز به شیوه‌ی سازه‌ی قابی‌شکل اجرا شده‌اند، به طوری که طبقه‌ی اول از تیرهای آهنی وارداتی و سقف طبقه‌ی دوم از خرپاهای چوبی و به صورت شیروانی ساخته شده است.
منابع