وحشت
وحشت (horror)
گونهای قصه یا فیلم که هدفش در درجۀ اول ترساندن خواننده یا تماشاگر، و گاه روانپالایی[۱] از طریق مبالغه در غرابت و کراهت است. ادبیات وحشت[۲]را بهسختی میتوان از رمان گوتیک متمایز ساخت، ولی این نوع داستان فاقد اخلاقیات قصۀ گوتیک است و حتی ممکن است پایان غیراخلاقی یا نفرتانگیز داشته باشد. از اینرو، ممکن است مرز میان ادبیات و هرزهنگاری[۳] مانند مورد مارکی دو ساد[۴]، نویسندۀ فرانسوی، مخدوش شود. ادبیات وحشت، مانند ادبیات گوتیک، معمولاً از نقشمایههای فوق طبیعی، ازقبیل خونآشامان، سربرداشتن نیروهای پلید ازلی، و دگردیسیهای هولناک استفاده میکند که اغلب برگرفته از حکایتهای عامیانه، قصههای ارواح، و نمادگرایی جنوناند. نیز ممکن است از عوامل روانشناختی واقعی برای ایجاد ترس استفاده کند، چنانکه بسیاری از داستانهای وحشتناک با وام گرفتن از وقایع روزمره ایجاد ترس و وحشت میکنند. از این جملهاند بیبیِ پیک[۵] (۱۸۳۴) اثر الکساندر پوشکین[۶]، نویسندۀ روس، و پنجۀ میمون[۷] از ویلیام وایمارک جیکوبز[۸]، نویسندۀ انگلیسی. بسیاری از نویسندگان مهم در این نوع ادبی نیز طبعآزمایی کردهاند که موفقترین آنها گی دو موپاسان[۹]، نویسندۀ فرانسوی، و ساکی[۱۰] (هکتور هیو مونرو[۱۱])، نویسندۀ انگلیسی، بودهاند. ازجمله فیلمهایی که در ژانر وحشت ساخته شدهاند میتوان از فیلمهای دراکولا، تنگۀ وحشت[۱۲] از اسکورسیزی و نیز فیلمهای آلفرد هیچکاک نام برد.