شعر حجم: تفاوت میان نسخه‌ها

<p dir="RTL" style="text-align: justify;">'''شعر حجم'''</p><p dir="RTL" style="text-align: justify;"></p> <p dir="RTL" style="direction: ltr; text-align: justify;">از جریانات شعر معاصر فارسی. این جریان هم­‌زمان و بل­که با تاخیری یکی-دوساله نسبت به "شعر دیگر"، در نیمه­‌ی دوم دهه­‌ی 1340 با راهبری [[یدالله_رویایی|یدالله رویایی]] از بطن جریان "موج نو" به وجود آمد. در طول سال 1348 یدالله رویایی با جمع کردن تعدادی از شاعران جریان موسوم به موج نو، نویسندگان و سینماگران (به بهانه­‌ی تهیه‌­ی بیانیه­‌ای برای جریان موج نو)، موفق شد نهایتا در زمستان همان سال بیانیه­‌ی جریانی به اسم شعر حجم را به امضای آنها برساند. این بیانیه پس از سه ماه بحث و گفت­‌وگو و نشست در کافه نکیسا و خانه­‌های رویایی، نصیبی، اردبیلی و بالاخره در خانه­‌ی اسلام­پور تایید و امضا و با کمی تاخیر در همان سال در نشریه­‌ی ادبی ''بارو'' منتشر شد. در جلسه­‌ی نهایی افرادی چون یدالله رویایی (شاعر)، [[محمدرضا_اصلانی|محمدرضا_اصلانی]] (شاعر و سینماگر)، بهرام اردبیلی (شاعر)، [[فریدون_رهنما|فریدون_رهنما]] (شاعر و سینماگر)، فیروز ناجی (شاعر و سینماگر)، پرویز اسلام­پور (شاعر)، پرویز نصیبی (نویسنده)، علی مرادی­‌نیا (داستان­‌نویس)، رضا زاهد (شاعر) و چند نفر دیگر حضور داشتند. از این جمع اصلانی بیانیه را نه امضا و نه تایید کرد؛ فریدون رهنما تایید کرد ولی امضا نکرد؛ [[بیژن_الهی|بیژن_الهی]] (که از قبل در مرکز جریانات موج نو و شعر دیگر بود) و همچنین هوشنگ چالنگی به خاطر در سفر بودن امضا نکردند، اما الهی به صورت تلویحی شعر حجم را تایید کرد. علاوه بر اسم­‌هایی که ذکر شد افراد شاخصی که به اسم آنها اشاره می‌­شود یا از افراد این جریان و جنبشند یا امضایشان ذیل بیانیه آمده: [[کامران_دیبا|کامران_دیبا]] (معمار و نقاش)، [[سیروس_آتابای|سیروس_آتابای]] (شاعر آلمانی­‌زبان)، محمود شجاعی (شاعر) و هوشنگ آزادی­‌ور.&nbsp;</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">در بیانیه خطوط کلی موج نو، اغلب با زبانی مبهم ترسیم شده بود. این&nbsp;بیانیه، با شعر متعهد زمانه مرزبندی کرده بود و گفته بود: "...[شعر حجم] اگر مسئول است، مسئول کار خویش و درون خویش است که انقلابی و بیدار است... متعهد نمی‌­شود، بلکه متعهد می‌­کند."</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">از ویژگی­‌های مهم شعر حجم که هنوز مهم‌­ترین و یگانه‌­ شاعر برجسته‌اش رویایی است جز حجم­‌گرایی (اسپاسمانتالیسم<ref>spacemantalisme</ref>) به این موارد می‌­توان اشاره کرد: حاکم بودن روح عرفانی بر این نوع شعر (البته رویایی بعدتر از عرفان ایرانی- شیعی خود به سمت نوعی عرفانِ به قول خودش لائیک رفت)، باستان­گرایی در زبانی موجز که کمترین نشان را از بلاغت شعر کهن دارد، خودارجاعی زبانی، توجه ویژه به فرم­‌های بسته و قطعه­‌گون، اروتیسم (در نوعی شعر اروتیک بدنانه) و بالاخره شکستن نحو زبان.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">در دهه‌­های بعد شاعرانی چون [[منصور_خورشیدی|منصور_خورشیدی]]، محمدحسین مدل، احمد طاهری (الف. فرجام)، قاسم مومنی، خشایار فهیمی و حسین شرنگ دنباله­‌روان رویایی و از شاعران شعر حجم دانسته شده‌­اند.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">&nbsp;</p>

[[Category:ادبیات فارسی]]