اسکاندیناویایی، معماری: تفاوت میان نسخه‌ها

اسکاندیناویایی، معماری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۴۵

۵۷ بایت اضافه‌شده ، ۲ سال پیش

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Mohammadi2

سرویراستار، ویراستار

۳۷٬۶۲۰

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-اِسکاندیناویایی، معماری (Scandinavian Architecture)<br /> معماری کشورهای [[دانمارک]]، [[نروژ]] و [[سوید|سوئد]]. سه کشور پادشاهی اسکاندیناوی عبارت‌اند از دانمارک، نروژ و سوئد؛ اگرچه اکنون سه کشور مجزا و مستقل‌اند، لیکن در دوره‌هایی از تاریخ یکی بوده‌اند و همواره شباهت و قرابتی در معماری آن‌ها وجود داشته، که از معماری کشورهای جنوب و غرب اروپا تأثیر داشته است. اما در قرن ۲۰، سوئد در بعضی از شاخه‌های معماری پیشرو بوده است.
+اِسکاندیناویایی، معماری (Scandinavian Architecture)
-'''معماری رومانسک''' (رومی‌وار). این سه کشور تا حدی دیر به مسیحیت گرویدند؛ مسیحیت در دانمارک تا قرن ۱۰م، و در سوئد تا قرن ۱۲م به‌طور کامل رایج نشد. چون امپراتوری روم هیچ‌گاه بر این کشورها چیرگی نیافت، قدیمی‌ترین بناهای باقی‌مانده، کلیساهایی به سبک رومانسک<ref>Romanesque</ref> اروپای غربی‌اند، نه سبک بیزانسی<ref>Byzantine</ref> اروپای جنوب شرقی؛ از آن جمله‌اند: در دانمارک، کلیساهای جامع ویبورگ<ref>Viborg
+<br /> معماری کشورهای [[دانمارک]]، [[نروژ]] و [[سوید|سوئد]]. سه کشور پادشاهی اسکاندیناوی عبارت‌اند از دانمارک، نروژ و سوئد؛ اگرچه اکنون سه کشور مجزا و مستقل‌اند، لیکن در دوره‌هایی از تاریخ یکی بوده‌اند و همواره شباهت و قرابتی در معماری آن‌ها وجود داشته، که از معماری کشورهای جنوب و غرب اروپا تأثیر داشته است. اما در قرن ۲۰، سوئد در بعضی از شاخه‌های معماری پیشرو بوده است.
+'''معماری [[رمانسک|رومانسک]]''' (رومی‌وار). این سه کشور تا حدی دیر به مسیحیت گرویدند؛ مسیحیت در دانمارک تا قرن ۱۰م، و در سوئد تا قرن ۱۲م به‌طور کامل رایج نشد. چون امپراتوری روم هیچ‌گاه بر این کشورها چیرگی نیافت، قدیمی‌ترین بناهای باقی‌مانده، کلیساهایی به سبک رومانسک<ref>Romanesque</ref> اروپای غربی‌اند، نه سبک بیزانسی<ref>Byzantine</ref> اروپای جنوب شرقی؛ از آن جمله‌اند: در دانمارک، کلیساهای جامع ویبورگ<ref>Viborg
 </ref> (بخش اعظم آن مرمت شده است)، [[ریبه]]<ref>Ribe </ref> و روسکیلده<ref>Roskilde </ref> (ح ۱۱۹۰م)، و کلیسای واقع در کالونبور<ref>Kalundborg </ref> (۱۱۷۰م)؛ در سوئد، کلیسای جامع واقع در [[لوند]]<ref>Lund </ref> (قرن ۱۲م) که به‌طور گسترده‌ای مرمت شده است و فُرمی شرقی و پاگودا<ref>pagoda </ref>مانند دارد.
-'''معماری گوتیک'''. در میان بناهایی که به سبک گوتیک<ref>Gothic</ref> ساخته شده‌اند، نمونه‌های مهم عبارت‌اند از کلیسای جامع اودنسه<ref>Odense </ref> در دانمارک، کلیساهای وابسته به صومعۀ وارنهِم<ref>Varnhem </ref> و وادستنا<ref>Vadstena </ref> در سوئد، و کلیساهای جامع ترونهیم<ref>Trondheim </ref> و استاوانگر<ref>Stavanger </ref> در نروژ.
+'''[[گوتیک، معماری|معماری گوتیک]]'''. در میان بناهایی که به سبک گوتیک<ref>Gothic</ref> ساخته شده‌اند، نمونه‌های مهم عبارت‌اند از کلیسای جامع اودنسه<ref>Odense </ref> در دانمارک، کلیساهای وابسته به صومعۀ وارنهِم<ref>Varnhem </ref> و وادستنا<ref>Vadstena </ref> در سوئد، و کلیساهای جامع ترونهیم<ref>Trondheim </ref> و استاوانگر<ref>Stavanger </ref> در نروژ.
 '''معماری رنسانس'''. نهضت رنسانس<ref>Renaissance</ref> در قرن ۱۶، بیشتر از طریق هلند، در کشورهای اسکاندیناوی رایج شد و در مجموعه‌ای از کاخ‌های سلطنتی تماشایی و پرشکوه تجلّی یافت. از میان این بناها قصرهای روزنبرگ<ref>Rosenberg</ref> (۱۶۲۰ـ۱۶۲۴)، کرونبور<ref> Kronborg </ref> (۱۵۷۷ـ۱۵۸۵)، و فردریکسبور<ref>Frederiksborg </ref> (۱۶۰۲ـ۱۶۲۰) در دانمارک؛ گریپسهلم<ref>Gripsholm </ref> (۱۵۳۷) در سوئد؛ و کاخ آکرسهوس<ref>Akershus Castle </ref> (۱۶۲۴) در اسلو<ref>Oslo </ref>، نروژ، درخور ذکرند.
-'''معماری باروک'''. تأثیر معماری هلند در دورۀ بعدی نیز غالب بود، و در این دوره معماری باروک<ref>baroque</ref> که از ایتالیا به سایر کشورهای اروپا گسترش یافته بود، به اسکاندیناوی رسید. ازجمله آثار این دوره‌اند: در دانمارک، کاخ شارلوتنبور<ref>Charlottenborg </ref>؛ ووردینگسبور<ref>Vordingsborg </ref> (۱۶۷۱)، و نیز منار<ref>spire</ref> مارپیچی و غیرعادی کلیسای سنت ساوور<ref> St Saviour </ref> در کپنهاگ (۱۶۸۲ـ۱۶۹۶)؛ در سوئد، ریدارهوست<ref>Riddarhuset</ref> در استکهلم (۱۶۵۲ـ۱۶۵۵)، کاخ کارلبَری<ref> Karlberg Palace </ref> (۱۶۷۰)، کاخ عظیم دروتنینگهلم<ref>Drottningholm </ref> (آغاز بنا در ۱۶۶۲، توسط نیکودموس تسین مهتر<ref>Nicodemus Tessin the Elder </ref>) و کاخ سلطنتی<ref>Royal Palace</ref> در استکهلم (۱۶۹۷، کار تسین کهتر<ref> Tessin the Younger </ref>).
+'''معماری [[باروک]]'''. تأثیر معماری هلند در دورۀ بعدی نیز غالب بود، و در این دوره معماری باروک<ref>baroque</ref> که از ایتالیا به سایر کشورهای اروپا گسترش یافته بود، به اسکاندیناوی رسید. ازجمله آثار این دوره‌اند: در دانمارک، کاخ شارلوتنبور<ref>Charlottenborg </ref>؛ ووردینگسبور<ref>Vordingsborg </ref> (۱۶۷۱)، و نیز منار<ref>spire</ref> مارپیچی و غیرعادی کلیسای سنت ساوور<ref> St Saviour </ref> در کپنهاگ (۱۶۸۲ـ۱۶۹۶)؛ در سوئد، ریدارهوست<ref>Riddarhuset</ref> در استکهلم (۱۶۵۲ـ۱۶۵۵)، کاخ کارلبَری<ref> Karlberg Palace </ref> (۱۶۷۰)، کاخ عظیم دروتنینگهلم<ref>Drottningholm </ref> (آغاز بنا در ۱۶۶۲، توسط نیکودموس تسین مهتر<ref>Nicodemus Tessin the Elder </ref>) و کاخ سلطنتی<ref>Royal Palace</ref> در استکهلم (۱۶۹۷، کار تسین کهتر<ref> Tessin the Younger </ref>).
-'''روکوکو'''. بهترین نمونه‌های سبک روکوکو<ref>rococo</ref> در کاخ آمالی‌ین‌بور<ref>Amalienborg Palace</ref> (۱۷۶۰)، کاخ شاهزاده<ref> Prince's Palace </ref>، و کاخ ارمیتاگن<ref>Eremitagen Palace</ref>، همگی در کپنهاگ؛ کاخ چینی<ref> China Palace </ref> در دروتنینگهلم، سوئد؛ و در بسیاری از خانه‌های ییلاقی دانمارک و سوئد یافت می‌شود.
+'''[[روکوکو]]'''. بهترین نمونه‌های سبک روکوکو<ref>rococo</ref> در کاخ آمالی‌ین‌بور<ref>Amalienborg Palace</ref> (۱۷۶۰)، کاخ شاهزاده<ref> Prince's Palace </ref>، و کاخ ارمیتاگن<ref>Eremitagen Palace</ref>، همگی در کپنهاگ؛ کاخ چینی<ref> China Palace </ref> در دروتنینگهلم، سوئد؛ و در بسیاری از خانه‌های ییلاقی دانمارک و سوئد یافت می‌شود.
 '''معماری قرن بیستم'''. در قرن ۲۰، گذشته از شمار بسیار خانه و بنای عمومی خوش‌طرح، مهم‌ترین آثار معماری در کشورهای اسکاندیناوی عبارت‌اند از کلیسای یادمانی گرونتویگ<ref>Grundtvig Memorial Church </ref> در نزدیکی [[کپنهاگ]] (۱۹۱۳ـ۱۹۱۹)؛ سالن شهرداری<ref>City Hall </ref> استکهلم (۱۹۱۱ـ۱۹۲۳)، کار رانگنار اوستبری<ref>Ragnar Östberg </ref>؛ دانشگاه ارهوس<ref>Aarhus University </ref>، دانمارک (۱۹۳۲ـ۱۹۵۶)؛ نمایشگاه استکهلم<ref>Stockholm Exhibition</ref> (۱۹۳۰) و کِرِماتوریوم<ref> Crematorium </ref> (۱۹۳۵ـ۱۹۴۰، کار گونار آسپلوند<ref>Gunnar Asplund</ref>).