غزلهایی برای اورفئوس (کتاب): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
ریلکه دربارۀ ارتباط این دو دفتر چنین گوشزد میکند که «الگیاها و غزلها متقابلاً بر هم تکیه دارند و همواره زیبایی بینهایتی در این نکته میبینم که توانستهام از نفخهای واحد در این دو بادبان بدمم: بادبان کوچک زنگارفام غزلها و بادبان غولآسای سفیدرنگ الگياها .» نخستین نومایگی غزلها، که چون طوفان بر ریلکه مسلط شدند، محصور کردن نیرویی شاعرانه در موجزترین قالب است، بیآنکه هرگز موجب سرکوب آن نیرو شود؛ نیرویی که به گونهای اسرارآمیز از دورترین تجربه برجهیده بود و میشد گمان کرد که سرکشتر از این باشد. در زمینۀ قریحه، این مجموعه در قیاس با الگیاها پیشرفتی در تفکر نشان میدهد. ریلکه، تحت حمایت [[اورفیوس|اورفئوس]]، خدای آشکارکننده جهان زیرین و زبرین و دیدنی و نادیدنی، غزلهایش را در دو دسته تقسیم میکند و موضوعات و مضمونهای متوالی و گاهی مکرر آنها عبارت است از : اورفئوس، وِرای جوان، دنیای باستان و دنیای مدرن، گلها، میوهها، باغها، خاطرات کودکی، مرگ، دگردیسی و رقص. | ریلکه دربارۀ ارتباط این دو دفتر چنین گوشزد میکند که «الگیاها و غزلها متقابلاً بر هم تکیه دارند و همواره زیبایی بینهایتی در این نکته میبینم که توانستهام از نفخهای واحد در این دو بادبان بدمم: بادبان کوچک زنگارفام غزلها و بادبان غولآسای سفیدرنگ الگياها .» نخستین نومایگی غزلها، که چون طوفان بر ریلکه مسلط شدند، محصور کردن نیرویی شاعرانه در موجزترین قالب است، بیآنکه هرگز موجب سرکوب آن نیرو شود؛ نیرویی که به گونهای اسرارآمیز از دورترین تجربه برجهیده بود و میشد گمان کرد که سرکشتر از این باشد. در زمینۀ قریحه، این مجموعه در قیاس با الگیاها پیشرفتی در تفکر نشان میدهد. ریلکه، تحت حمایت [[اورفیوس|اورفئوس]]، خدای آشکارکننده جهان زیرین و زبرین و دیدنی و نادیدنی، غزلهایش را در دو دسته تقسیم میکند و موضوعات و مضمونهای متوالی و گاهی مکرر آنها عبارت است از : اورفئوس، وِرای جوان، دنیای باستان و دنیای مدرن، گلها، میوهها، باغها، خاطرات کودکی، مرگ، دگردیسی و رقص. | ||
'''گزارش محتوا''' | |||
بخش اول | |||
۱. درخت، مظهر اعلای ریلکهای؛ 2. ریلکه، در ورا ادکاما - کنوپ، از دختری جوان (تقریباً کودک) تجلیل میکند که در دم که پدیدار گشت به خواب رفت و فرشته نغمهپرداز او بود. در این غزل، اندیشۀ باب طبع شاعر را بازمییابیم، مبنی بر اینکه سرودهایش ثمرۀ پختگی آرامی است که خاطرات زیسته منشأ آن است؛ 3. ریلکه، وهمزده از فاجعۀ آفرینش شاعرانه، و همواره در جستوجوی الوهیت، به جوانان در برابر درخشش فریبندهای هشدار میدهد که بسیار آسان به دست آمده است و نمیشود آن را قریحۀ مقدس واقعی به شمار آورد؛ 4. فاجعۀ گرانش. باید خصومت دنیای اطرافمان را درهم شکنیم؛ 5. انسان از تعقیب دگردیسیهای اورفئوس نومید میشود و سرودی نیست که خداوند الهامبخش آن نباشد؛ 6. زندگی و مرگ هر دو قلمرو اورفئوس است، میان واقعی و غیرواقعی و میان جهان زیرین و زبرین مرز مستحکمی نیست و زیبایی در همه جا هست؛ 7. ستایش اورفئوس پیامآور ابدی؛ 8. شکوه کردن بیهوده است؛ 9. ریلکه، که دغدغۀ نسلها را در سر دارد، به انگارۀ دو قلمرو بازمیگردد که در غزل ۶ بسط یافته بود؛ 10. بند دوم این غزل، که به مردگان دوران باستان اهدا شده، گورستان آلیسکامپ<ref>Alyscamps</ref> را در [[آرل]]<ref>Arles</ref> توصیف میکند؛ 11. جسم و روح، واقعی و غیرواقعی در درون ما نفس میکشد، مانند سواری بر مرکبش. اما آیا هرگز موفق خواهد شد؟؛ 12. یک بار دیگر زندگی حسها خواستار درآمیختن با زندگی روحند؛ 13. این غزل به خاک و به میوهها اختصاص دارد. ریلکه، با رفتن به عمق مفهوم طعم، خاطرههای ناشناختهای را کشف میکند و از دریافتن و بازشناختن آنچه بیانناشدنی میانگاشتند شگفتزده میشود؛ 14. گلها و میوهها. شاعر با آغازیدن از طبیعت و فصلها، بـه اعصار پیشین بازمیگردد؛ 15. باز هم شعری دربارۀ طعم: ریلکه تالار رقصی را توصیف میکند که دختران جوان در آنجا پرتقال خوردهاند؛ 16. شبهنگام، سگی زوزۀ مرگ سر میدهد. ریلکه، خطاب به خود، دربارۀ رمز و راز غریزه تعمق میکند. ابزار شاعر، در عین حال، بیان و امکانات و محدودیتهای آن است؛ 17. تعمق دربارۀ منشأهای بسیار دورمان؛ 18. شاعر گوش به صدای تمدن مدرن، ماشینگرایی را به محاکمه میکشد؛ 19. شاعر بر فراز جهشهای خاکی سیر میکند؛ 20. بردهای نذر اورفئوس. در مرغزاری بر کنارۀ [[ولگا]]، اسبی سپید و جنگی، بندی فروکوبان بر پس زانوانش، میکوشد تا از بندگی روزمره بگریزد؛ 21. سرود نیایش بر بهار؛ 22. شاعرِ آرامشیافته دیدنی و نادیدنی را در درون خود آشتی داده است؛ 23. همانندی میان شعر و هواپیما: هرکس که بالا میرود باید از دامهای غرور اجتناب کند؛ 24. پیشرفت راه زیادی را باشتاب پیموده: کدام خوشبختی را از آن به دست آوردهایم؟؛ 25. یادوارۀ ورا، دختر جوانی که پس از به انجام رساندن نقش اورفئوسی خود، از زندگی به مرگ قدم گذاشت؛ 26. مرگ اورفئوس، حکایتی الهام گرفته از ''دگردیسیها''<ref>''Metamorphoses''</ref>ی [[اووید]]. | |||
---- | ---- | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:ادبیات غرب]] | [[رده:ادبیات غرب]] | ||
[[رده:شعر (اشخاص و آثار)]] | [[رده:شعر (اشخاص و آثار)]] |