پرش به محتوا

آخوندزاده، فتح علی (آذربایجان ۱۲۲۷ـ تفلیس ۱۲۹۶ق): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۶: خط ۲۶:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}[[File:10051200.jpg|thumb|فتحعلی آخوندزاده]]مروّج مکتب واقع‌گرایی در ادبیات آذربایجان، از پیش‌گامان رواج اندیشۀ مشروطه‌خواهی در ایران و نمایش‌نامه‌نویس. وی بر چند نسل از روشنفکران، نمایشنامه‌نویسان و آزادی‌خواهان ایرانی تاثیر شگرفی گذاشته است. از خانواده‌ای ایرانی مقیم قفقاز بود. در کودکی به ایران آمد. کودکی او در کوچ به این شهر و آن شهر گذشت. در ۲۲سالگی به تفلیس رفت. بخش عمدۀ عمر را با سِمت مترجم دولت روس در تفلیس به‌سر برد و در همین شهر با آثار مهم ادبیات جهان آشنا شد. آخوندزاده در تفلیس با فن نمایش و نمایشنامه‌نویسی آشنا شد و خود به نوشتن نمایشنامه‌های اجتماعی و انتقادی پرداخت. آثار او اغلب به زبان ترکی آذربایجانی است که گاه به شعرهای فارسی مزین می‌شد. برخی از آثارش به روسی و فارسی ترجمه شدند. از ۱۲۶۷ تا ۱۲۷۲ق شش نمایش‌نامۀ اجتماعی‌ـ‌ انتقادی نوشت.   
}}[[File:10051200.jpg|thumb|فتحعلی آخوندزاده]]مروّج مکتب واقع‌گرایی در ادبیات آذربایجان، از پیش‌گامان رواج اندیشۀ مشروطه‌خواهی در ایران و نمایش‌نامه‌نویس. وی بر چند نسل از روشنفکران، نمایشنامه‌نویسان و آزادی‌خواهان ایرانی تأثیر شگرفی گذاشته است. از خانواده‌ای ایرانی مقیم [[قفقاز، منطقه|قفقاز]] بود. در کودکی به ایران آمد. کودکی او در کوچ به این شهر و آن شهر گذشت. در ۲۲سالگی به [[تفلیس]] رفت. بخش عمدۀ عمر را با سِمت مترجم دولت روس در تفلیس به‌سر برد و در همین شهر با آثار مهم ادبیات جهان آشنا شد. آخوندزاده در تفلیس با فن نمایش و نمایشنامه‌نویسی آشنا شد و خود به نوشتن نمایشنامه‌های اجتماعی و انتقادی پرداخت. آثار او اغلب به زبان ترکی آذربایجانی است که گاه به شعرهای فارسی مزین می‌شد. برخی از آثارش به روسی و فارسی ترجمه شدند. از ۱۲۶۷ تا ۱۲۷۲ق شش نمایش‌نامۀ اجتماعی‌ـ‌ انتقادی نوشت.   


تمایل به روشنگری، هجو سنّت و ستایش از جلوه‌های تجدّد، بن‌مایۀ نمایش‌نامه‌های اوست. در داستانی با عنوان ''ستارگان فریب‌خورده'' (۱۲۷۴ق) از ماجرایی تاریخی در عصر صفویه برای ترسیم واقعیت‌های زمانه بهره جسته است. این نوشته‌ها را [[قراچه داغی، میرزا جعفر (۱۲۵۰ـ۱۳۱۰ق)|میرزا محمدجعفر قراچه‌داغی]] با عنوان ''تمثیلات'' (که شامل شش نمایش‌نامه و یک داستان است) به فارسی ترجمه کرده که در شکل‌گرفتن سنتِ نمایش‌نامه‌نویسی ایران مؤثر افتاده است. آخوندزاده رسالۀ ''قریتیکا'' را در نقد ادبی و رسالۀ ''ایراد'' را در انتقاد از شیوۀ تاریخ‌نگاریِ مرسوم در ایران نوشته است و ‌آثاری نیز در زمینۀ مسائل اجتماعی و ادبی دارد.  
تمایل به روشنگری، هجو سنّت و ستایش از جلوه‌های تجدّد، بن‌مایۀ نمایش‌نامه‌های اوست. در داستانی با عنوان ''ستارگان فریب‌خورده'' (۱۲۷۴ق) از ماجرایی تاریخی در عصر صفویه برای ترسیم واقعیت‌های زمانه بهره جسته است. این نوشته‌ها را [[قراچه داغی، میرزا جعفر (۱۲۵۰ـ۱۳۱۰ق)|میرزا محمدجعفر قراچه‌داغی]] با عنوان ''تمثیلات'' (که شامل شش نمایش‌نامه و یک داستان است) به فارسی ترجمه کرده که در شکل‌گرفتن سنتِ نمایش‌نامه‌نویسی ایران مؤثر افتاده است. آخوندزاده رسالۀ ''قریتیکا'' را در نقد ادبی و رسالۀ ''ایراد'' را در انتقاد از شیوۀ تاریخ‌نگاریِ مرسوم در ایران نوشته است و ‌آثاری نیز در زمینۀ مسائل اجتماعی و ادبی دارد.  
سرویراستار، ویراستار
۵۴٬۸۴۲

ویرایش