پرش به محتوا

معین‌الدین ابونصر کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ۸ ماه پیش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
معین‌الدین ابونصر کاشانی ( -521ق)
معین‌الدین ابونصر کاشانی ( -521ق)


(نام کامل: معین‌الدین ابونصر احمد بن فضل بن محمود كاشانی یا کاشی) از وزیران ایرانی [[سنجر، معزالدین ابوالحارث احمد (۴۷۷ـ۵۵۲ق)|سلطان سنجر سلجوقی]]. از ماموران دربار [[ملکشاه سلجوقی]] بود و دایی‌اش، ناصح‌الملوك، او را به نیابت امارت ابهر و زنجان و رودبار و قزوین و طارم و الموت برگزید. کمی بعد به حکم سلطان ملکشاه ملکیت کاشان به او اعطا شد و وی با خراج چهارسال این ولایت جز پرداخت قرض‌های دوستانش و بی‌چارگان، در شهرهای کاشان، ابهر، زنجان و گنجه چند مدرسه و دارالشفا بنا نهاد.
(نام کامل: معین‌الدین ابونصر احمد بن فضل بن محمود کاشانی یا کاشی) از وزیران ایرانی [[سنجر، معزالدین ابوالحارث احمد (۴۷۷ـ۵۵۲ق)|سلطان سنجر سلجوقی]]. از ماموران دربار [[ملکشاه سلجوقی]] بود و دایی‌اش، ناصح‌الملوک، او را به نیابت امارت ابهر و زنجان و رودبار و قزوین و طارم و الموت برگزید. کمی بعد به حکم سلطان ملکشاه ملکیت کاشان به او اعطا شد و وی با خراج چهارسال این ولایت جز پرداخت قرض‌های دوستانش و بی‌چارگان، در شهرهای کاشان، ابهر، زنجان و گنجه چند مدرسه و دارالشفا بنا نهاد.


معین‌الدین در دوره‌ی سلطان محمد سلجوقی و در اواخر وزارت [[آبی، سعدالملک|سعدالملك آبی]] به ریاست دیوان رسایل برگزیده شد. وی در وزارت ضیاءالملك ابونصر احمد بن نظام‌الملك نیز همین سمت را عهده‌دار بوده است و همچنین در دوره‌ای هم عنوان مستوفی‌الممالک یافت. بعد از عزل خطیرالملک از وزارت، سلطان محمد معین‌الدین را به مقام وزارت خواند، ولی او نپذیرفت. سلطان سنجر هنگامی که [[محمد بن سلیمان کاشغری]] را از وزارت عزل کرد، معین‌الدین را به جای او گمارد. وی در این دوره عمارت‌های متعددی (شامل مدرسه، دارالشفا، مسجد و کاروانسرا) در ولایت‌های مختلف بنا کرد و به طبقات فرودست توجه بسیاری داشت. [[امیرمعزی، محمد ( ـ ح ۵۱۸/۵۲۰ق)|معزی]]، در قصیده‌ای وزارت وی را تهنیت گفته و خدمات سی ساله‌ی او را به روزگار سلاجقه برشمرده است. در این دوره به دستور معین‌الدین که از سنی‌های متعصب بود بسیاری از [[اسماعیلیان]] به قتل رسیدند. ابونصر در سال ۵۲۰ق لشكری برای قتل و غارت و اسیر كردن اسماعیلیان به بیهق و ترشیز (كاشمر فعلی) و مناطق دیگر گسیل داشت. این لشكر به قتل و غارت دست گشودند و غنایم فراوان به چنگ آوردند. همچنین وی سلطان سنجر را که از مقابله با اسماعیلیان امتناع داشت تشویق کرد تا به قلعه‌ی [[الموت، قلعه|الموت]] لشکرکشی کند و براثر اصرار او به این کار و دشمنی [[ابوالقاسم درگزینی]] با او و هم‌داستان شدنش با اسماعیلیان (در خصومت با ابونصر) نهایتا توسط یکی از فداییان اسماعیلی که به عنوان مهتر اسبان دربار سلطان خدمت می‌کرد کشته و در مسجد جامع مرو به خاک سپرده شد.
معین‌الدین در دوره‌ی سلطان محمد سلجوقی و در اواخر وزارت [[آبی، سعدالملک|سعدالملک آبی]] به ریاست دیوان رسایل برگزیده شد. وی در وزارت ضیاءالملک ابونصر احمد بن نظام‌الملک نیز همین سمت را عهده‌دار بوده است و همچنین در دوره‌ای هم عنوان مستوفی‌الممالک یافت. بعد از عزل خطیرالملک از وزارت، سلطان محمد معین‌الدین را به مقام وزارت خواند، ولی او نپذیرفت. سلطان سنجر هنگامی که [[محمد بن سلیمان کاشغری]] را از وزارت عزل کرد، معین‌الدین را به جای او گمارد. وی در این دوره عمارت‌های متعددی (شامل مدرسه، دارالشفا، مسجد و کاروانسرا) در ولایت‌های مختلف بنا کرد و به طبقات فرودست توجه بسیاری داشت. [[امیرمعزی، محمد ( ـ ح ۵۱۸/۵۲۰ق)|معزی]]، در قصیده‌ای وزارت وی را تهنیت گفته و خدمات سی ساله‌ی او را به روزگار سلاجقه برشمرده است. در این دوره به دستور معین‌الدین که از سنی‌های متعصب بود بسیاری از [[اسماعیلیان]] به قتل رسیدند. ابونصر در سال ۵۲۰ق لشکری برای قتل و غارت و اسیر کردن اسماعیلیان به بیهق و ترشیز (کاشمر فعلی) و مناطق دیگر گسیل داشت. این لشکر به قتل و غارت دست گشودند و غنایم فراوان به چنگ آوردند. همچنین وی سلطان سنجر را که از مقابله با اسماعیلیان امتناع داشت تشویق کرد تا به قلعه‌ی [[الموت، قلعه|الموت]] لشکرکشی کند و براثر اصرار او به این کار و دشمنی [[ابوالقاسم درگزینی]] با او و هم‌داستان شدنش با اسماعیلیان (در خصومت با ابونصر) نهایتا توسط یکی از فداییان اسماعیلی که به عنوان مهتر اسبان دربار سلطان خدمت می‌کرد کشته و در مسجد جامع مرو به خاک سپرده شد.


از میان شاعران عصر سلجوقی، تنها [[ابوطاهر خاتونی]] در اشعاری وی را هجو گفته است و بسیاری از شاعران برجسته‌ی این دوره چون معزی، [[سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم (غزنه ۴۷۳ ـ ۵۳۵ ق)|سنایی غزنوی]]، [[انوری ابیوردی، محمد بن علی ( ـ بلخ پس از ۵۸۲ق)|انوری ابیوردی]] و ناصح‌الدین ارجانی‌ (شاعر عرب‌سُرا) او را مدح گفته‌اند.
از میان شاعران عصر سلجوقی، تنها [[ابوطاهر خاتونی]] در اشعاری وی را هجو گفته است و بسیاری از شاعران برجسته‌ی این دوره چون معزی، [[سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم (غزنه ۴۷۳ ـ ۵۳۵ ق)|سنایی غزنوی]]، [[انوری ابیوردی، محمد بن علی ( ـ بلخ پس از ۵۸۲ق)|انوری ابیوردی]] و ناصح‌الدین ارجانی‌ (شاعر عرب‌سُرا) او را مدح گفته‌اند.
خط ۹: خط ۹:




*''وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی''، عباس اقبال؛ به كوشش محمدتقی دانش‌پژوه؛ تهران: 1338
*''وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی''، عباس اقبال؛ به کوشش محمدتقی دانش‌پژوه؛ تهران: 1338
*دستورالوزراء، خواجه غیاث‌الدین بن همام‌الدین خوندمیر؛ تصحیح سعید نفیسی
*دستورالوزراء، خواجه غیاث‌الدین بن همام‌الدین خوندمیر؛ تصحیح سعید نفیسی
*آثارالوزراء، سیف‌الدین حاجی بن نظام عقیلی؛ به كوشش جلال‌الدین محدث ارموی  <br />
*آثارالوزراء، سیف‌الدین حاجی بن نظام عقیلی؛ به کوشش جلال‌الدین محدث ارموی  <br />


<br />
<br />
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:ایران از حکومت غزنویان تا حمله مغول]]
[[رده:ایران از حکومت غزنویان تا حمله مغول]]
سرویراستار، ویراستار
۳۷٬۶۲۰

ویرایش