دالاهو، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
دالاهو، شهرستان (County) Dalahu | دالاهو، شهرستان (County) Dalahu | ||
[[پرونده:2042171957.jpg|بندانگشتی|نقشۀ تقسیمات شهرستان]] | |||
واقع در نواحی مرکزی نیمۀ غربی [[کرمانشاه، استان|استان کرمانشاه]]، به مرکزیت اداری شهر [[کرند غرب]]<ref>Kerend-e Gharb</ref>. در سال 1384ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 26 اسفند 1383ش، با انتزاع بخش کرند و روستاها و مناطقی از شهرستان [[اسلام آباد غرب، شهرستان|اسلام‌آباد غرب]]، تشکیل شده است. از آنجا که نام این شهرستان از کوه [[دالهو|دالاهو]] گرفته شده است، پیشینۀ تاریخی آن را در سوابق کرند و برخی قصبات دیگر منطقه باید جست‌وجو کرد. بناهای تاریخی این منطقه و ذکر شکل‌های کهن واژۀ «کرند» در متون اوستایی و پارسی پهلوی نشان از رونق این محدوده در دوره‌های پیش از اسلام دارد. در متون اسلامیِ پیش از دورۀ [[قاجاریه، سلسله|قاجار]]، به کرند صرفاً اشارات مختصری در سفرنامه‌ها و آثار جغرافی‌نویسان شده است. از زمان اولین تقسیمات کشوری معاصر، منطقۀ کنونی دالاهو از توابع شهرستان شاه‌آباد غرب (اسلام‌آباد غرب کنونی) بوده که در سال 1384ش به شهرستان مستقلی تبدیل شده است. در چند سدۀ اخیر این شهرستان از پایگاه‌های اصلی پیروان و همچنین بزرگان آیین [[یارسان]] ([[اهل حق]]) بوده است. شهرستان دالاهو متشکل است از 2 بخش، 5 دهستان (با حدود 150 روستا با جمعیت دائمی و نزدیک به 50 روستا با جمعیت فصلی یا خالی از سکنه) و 3 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های بان‌زرده<ref>Ban Zardeh</ref>، بیونیج<ref>Bivanij</ref> و حومۀ کرند، و شهرهای کرند غرب و ریجاب<ref>Rizhab</ref>، به مرکزیت شهر کرند غرب)، و بخش گهواره<ref>Gahvareh</ref> (مشتمل بر دهستان‌های قلخانی<ref>Qalkhani</ref> و گورانی<ref>Gurani</ref>، به مرکزیت شهر گهواره). کرند غرب و گهواره سابقۀ شهر شدنشان به ترتیب به سال 1309 و 1379ش برمی‌گردد، و شهر ریجاب (ریژاو<ref>Rizhaw</ref>) در اواسط سال ۱۳۹۰ش با ادغام روستاهای ریجاب، بان مزاران، دارابی، باباجانی عبدالمحمد، باباجانی شاهمراد و شالان ایجاد شده است. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت شهرستان دالاهو 35,015نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری مذکور، نزدیک به 44درصد ساکنان شهرستان شهرنشین و حدود 56درصد روستانشین هستند. شهرستان دالاهو در غرب با [[کرمانشاه، شهرستان|شهرستان کرمانشاه]]، در جنوب با [[اسلام آباد غرب، شهرستان|شهرستان اسلام‌آباد غرب]]، در جنوب غربی و غرب جنوبی با [[گیلان غرب، شهرستان|شهرستان گیلان‌غرب]]، در غرب و شمال غربی با [[سر پل ذهاب، شهرستان|شهرستان سر پل ذهاب]]، در شمال با [[ثلاث باباجانی|شهرستان ثلاث باباجانی]] و در شمال شرقی با شهرستان روانسر محدود شده است. | واقع در نواحی مرکزی نیمۀ غربی [[کرمانشاه، استان|استان کرمانشاه]]، به مرکزیت اداری شهر [[کرند غرب]]<ref>Kerend-e Gharb</ref>. در سال 1384ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 26 اسفند 1383ش، با انتزاع بخش کرند و روستاها و مناطقی از شهرستان [[اسلام آباد غرب، شهرستان|اسلام‌آباد غرب]]، تشکیل شده است. از آنجا که نام این شهرستان از کوه [[دالهو|دالاهو]] گرفته شده است، پیشینۀ تاریخی آن را در سوابق کرند و برخی قصبات دیگر منطقه باید جست‌وجو کرد. بناهای تاریخی این منطقه و ذکر شکل‌های کهن واژۀ «کرند» در متون اوستایی و پارسی پهلوی نشان از رونق این محدوده در دوره‌های پیش از اسلام دارد. در متون اسلامیِ پیش از دورۀ [[قاجاریه، سلسله|قاجار]]، به کرند صرفاً اشارات مختصری در سفرنامه‌ها و آثار جغرافی‌نویسان شده است. از زمان اولین تقسیمات کشوری معاصر، منطقۀ کنونی دالاهو از توابع شهرستان شاه‌آباد غرب (اسلام‌آباد غرب کنونی) بوده که در سال 1384ش به شهرستان مستقلی تبدیل شده است. در چند سدۀ اخیر این شهرستان از پایگاه‌های اصلی پیروان و همچنین بزرگان آیین [[یارسان]] ([[اهل حق]]) بوده است. شهرستان دالاهو متشکل است از 2 بخش، 5 دهستان (با حدود 150 روستا با جمعیت دائمی و نزدیک به 50 روستا با جمعیت فصلی یا خالی از سکنه) و 3 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های بان‌زرده<ref>Ban Zardeh</ref>، بیونیج<ref>Bivanij</ref> و حومۀ کرند، و شهرهای کرند غرب و ریجاب<ref>Rizhab</ref>، به مرکزیت شهر کرند غرب)، و بخش گهواره<ref>Gahvareh</ref> (مشتمل بر دهستان‌های قلخانی<ref>Qalkhani</ref> و گورانی<ref>Gurani</ref>، به مرکزیت شهر گهواره). کرند غرب و گهواره سابقۀ شهر شدنشان به ترتیب به سال 1309 و 1379ش برمی‌گردد، و شهر ریجاب (ریژاو<ref>Rizhaw</ref>) در اواسط سال ۱۳۹۰ش با ادغام روستاهای ریجاب، بان مزاران، دارابی، باباجانی عبدالمحمد، باباجانی شاهمراد و شالان ایجاد شده است. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت شهرستان دالاهو 35,015نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری مذکور، نزدیک به 44درصد ساکنان شهرستان شهرنشین و حدود 56درصد روستانشین هستند. شهرستان دالاهو در غرب با [[کرمانشاه، شهرستان|شهرستان کرمانشاه]]، در جنوب با [[اسلام آباد غرب، شهرستان|شهرستان اسلام‌آباد غرب]]، در جنوب غربی و غرب جنوبی با [[گیلان غرب، شهرستان|شهرستان گیلان‌غرب]]، در غرب و شمال غربی با [[سر پل ذهاب، شهرستان|شهرستان سر پل ذهاب]]، در شمال با [[ثلاث باباجانی|شهرستان ثلاث باباجانی]] و در شمال شرقی با شهرستان روانسر محدود شده است. | ||