آیا دو لا توره، ویکتور رائول (۱۸۹۵ـ۱۹۷۹م): تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه زندگینامه|عنوان=ویکتور رایول آیا دو لا توره|نام=Victor Raul Haya de la Torre|نام دیگر=|نام اصلی=|نام مستعار=|لقب=|زادروز=لیما، پرو ۱۸۹۵م|تاریخ مرگ=۱۹۷۹م|دوره زندگی=|ملیت=پرویی|محل زندگی=|تحصیلات و محل تحصیل=دانشگاه آکسفورد در انگلستان|شغل و تخصص اصلی=سیاستمدار|شغل و تخصص های دیگر=|سبک=|مکتب=|سمت=|جوایز و افتخارات=|آثار=آیندۀ سرخ‌پوستان امریکا (۱۹۳۵)|خویشاوندان سرشناس=|گروه مقاله=تاریخ جهان|دوره=|فعالیت های مهم=بنیادگذاری اتحادیۀ انقلابی خلق امریکا (حزب آپریستا) در ۱۹۲۴|رشته=|پست تخصصی=|باشگاه=}}

سیاستمدار، متفکر سیاسی پرویی و بنیادگذار اتحادیۀ انقلابی خلق امریکا (حزب آپریستا) در ۱۹۲۴م. این حزب بیانگر نارضایتی ملی‌گرایانۀ افراطی در پرو است و از سهم برابر بومیان در امور سیاسی و آموزشی طرفداری می‌کند. تلاش او در ۱۹۶۳م برای کسب مقام ریاست‌جمهوری [[پرو]] به شکست انجامید. او نویسندۀ ''آیندۀ سرخ‌پوستان امریکا''<ref>''Adonde va Indoamerico''</ref> (۱۹۳۵م) است. آیا دولاتوره در [[لیما، شهر (پرو)|لیما]]<ref>Lima</ref>، پرو، و [[دانشگاه آکسفورد]]<ref>Oxford University</ref> در [[انگلستان]]<ref>United Kingdom</ref> تحصیل کرد. پس از رقابت با سرهنگ لوئیس سانچس سرو<ref>Luis Sanchez Cerro</ref> در ۱۹۳۱م به زندان افتاد، و حزب آپریستا در ۱۹۳۱ـ۱۹۳۴م و ۱۹۳۵ـ۱۹۴۵م غیرقانونی اعلام شد، اما پس از قتل سرو در ۱۹۳۳م آزاد شد و به فعالیت زیرزمینی پرداخت (۱۹۳۴ـ۱۹۴۵م). حزب آپریستا در ۱۹۴۵م از نامزد پیروز، خوزه لوئیس بوستامانته<ref>José Luis Bustamante</ref>، حمایت کرد؛ اما کنترل دولت در دست آیا بود. با سرنگونی بوستامانته در ۱۹۴۸م، آیا به سفارت [[کلمبیا]] در لیما پناه برد و بعدها در ۱۹۵۴م به [[مکزیک]] رفت. با برقراری حکومت قانونی در ۱۹۵۷م به پرو بازگشت و مبارزۀ انتخاباتی سختی را در ۱۹۶۲م آغاز کرد که پس از مداخلۀ ارتش به نفع [[بلایونده تری، فرناندو (۱۹۱۳)|فرناندو بلائونده تری]]<ref>Fernando Belaúnde Terry</ref> شد. آیا در تصویب پیش‌نویس قانون اساسی ۱۹۷۹م، و بازگرداندن دموکراسی پارلمانی بسیار مؤثر بود، اما پیش از به قدرت‌رسیدن حزب آپریستا در ۱۹۸۵م به رهبری پرس آلن گارسیا<ref>Perez Alan Garcia</ref> درگذشت.