آیت الله: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
<br> | <br> | ||
در لغت | در لغت به معنای نشانۀ خداوند، عنوانی که در عصر حاضر از سوی شیعیان ایران به بزرگان علمای دینی و روحانی اطلاق میشود. نخستین عالم دینی که در عالم [[تشیع]] به وی لقب آیتالله دادند، [[علامه حلی، حسن بن یوسف (حله ۶۴۸ـ۷۲۶ق)|علامۀ حلّی]] (۶۴۸ـ۷۲۶ق) بود ولی این عنوان تا قرن ۱۴ق دربارۀ دیگران بهکار نمیرفت. سابقاً علمای بزرگ شیعه را برحسب مراتبی که داشتهاند با القاب مختلف میخواندند. [[کلینی، محمد بن یعقوب ( ـ بغداد ۳۲۹/۳۲۸ق)|کلینی]]، صاحب الکافی و نخستین عالم بزرگ شیعه را ثقةالاسلام مینامیدند. در زمان [[صفویه]] القابی چون صدرالعلما و صدرالصدور و [[ملاباشی]] و [[شیخ الاسلام|شیخالاسلام]] به مقامات عالی روحانی داده میشد. ظاهراً نخستین عالم شیعی که ملقب به حجتالاسلام شد، و این لقب را [[شاه طهماسب]] به او داد، [[محقق کرکی، علی بن عبدالعالی (لبنان ۸۶۸ق ـ نجف ۹۴۰ق)|محقق کَرَکی]] معروف به محقق ثانی ( ـ۹۴۰ق) بود. در میان اهل سنّت نیز این لقب به [[غزالی، محمد (۱۹۱۷ـ ۱۹۹۶)|ابوحامد غزّالی]] داده شد. در جنبش تنباکو (۱۳۰۷ق) این لقب به مراجع و علمای مبارز بهویژه میرزای شیرازی که رهبری جنبش را برعهده داشت داده شد. سپس این لقب به دو رهبر روحانی مشروطیت، [[بهبهانی، سید عبدالله (نجف ۱۲۶۰ـ تهران ۱۳۲۸ق)|سید عبدالله بهبهانی]] و [[طباطبایی، سید محمد|سید محمد طباطبایی]]، اختصاص یافت و این دو به آیتین (دو آیت) مشهور شدند. از آن پس این عنوان دربارۀ مجتهدان و مراجع بزرگ دیگر نیز بهکار رفت. بعد از آنکه آیتالله بروجردی ( ـ۱۳۴۰ش) به مرجعیت رسید، برای تمییز وی از دیگران که مرجع بلامنازع بود، لقب آیتالعظمی را دربارۀ او بهکار بردند. هماکنون دربارۀ همۀ مراجعی که قبول عام یافته و صاحب رساله هستند، این عنوان بهکار میرود و در برابر، علما و مجتهدانی که صلاحیت فتوا دارند اما رساله و مقلّد ندارند، آیتالله نامیده میشوند. مقام پایینتر از آیتالله، حجتالاسلام است که معمولاًَ به کلیۀ مدرسین و طلاب فاضل اطلاق میشود. ثقةالاسلام در مرتبۀ فروتر از آن است و به طلاب گفته میشود. | ||