فلورانس: تفاوت میان نسخه‌ها

  فِلورانس (Florence)<br /> [[File:33145700-3.jpg|thumb|نمایی از شهر فلورانس و کلیسای جامع آن]](به ایتالیایی فیرِنْتْسه<ref>Firenze </ref>؛ به رومی فلورِنتیا<ref>Florentia </ref>) مرکز [[توسکان]]، در شمال [[ایتالیا]]، واقع در کرانۀ رود [[آرنو]]<ref>Arno </ref>، به فاصلۀ ۸۸کیلومتری مصب رود مزبور. 367,150 نفر جمعیت دارد (2022) و مساحتش 102.32 کیلومتر مربع است. در ارتفاع 50 متری از سطح دریا قرار دارد. دارای صنایع [[چاپ]]، علوم مهندسی و تولید تجهیزات اپتیکی است؛ صنایع دستی آن عبارت'''‌'''اند از وسایل چرمی، [[طلا]]، نقره'''‌'''جات، و برودْری'''‌'''دوزی. آثار هنری و معماری آن جهانگرد بسیاری را به‌سوی خود جذب می'''‌'''کند. نوابغ سرشناس [[قرون وسطا]] و [[رنسانس]] از جمله [[دانته آلیگیری|دانته]]<ref>Dante</ref> و [[بوکاتچو، جووانی (۱۳۱۳ـ۱۳۷۵م)|بوکاتچو]]<ref>Boccaccio</ref>، نویسندگان ایتالیایی، و [[جوتو]]<ref>Giotto</ref>، [[داوینچی، لئوناردو|لئوناردو داوینچی]]<ref>Leonardo da Vinci</ref>، و [[میکلانژ]]، نقاشان ایتالیایی، در این شهر زندگی می'''‌'''کردند. گنجینه'''‌'''های معماری فلورانس عبارت'''‌'''اند از پونته '''‌'''وکیو<ref>Ponte Vecchio</ref> (۱۳۴۵م‌)؛ کاخ'''‌'''های پیتّی<ref>Pitti </ref> و وکیو<ref>Vecchio</ref>؛ کلیساهای سانتا کروچه<ref>Sta Croce</ref> و سانتا ماریا نوولا<ref>Sta Maria Novella </ref>؛ کلیسای جامع سانتا ماریا دل'''‌''' فیوره<ref>Sta Maria del Fiore</ref> (۱۳۱۴م)؛ و نگارخانۀ اوفیتسی<ref>Uffizi</ref> که یکی از زیباترین مجموعه'''‌'''های هنری اروپا را در خود دارد. یولیوس سزار<ref>Julius Caesar</ref> در قرن ۱پ'''‌'''م فلورانس را در محل شهر اتروریایی<ref>Etruscan </ref> فایسولای<ref>Faesulae (modern Fiesole) </ref> ‌بنا کرد .گت'''‌'''ها در ۴۰۵م آن را محاصره کردند و شارلمانی<ref>Charlemagne </ref> در ‌۷۸۶م از آن دیدن کرد. در ‌۱۰۵۲م، به کنتس ماتیلدا<ref>Countess Matilda</ref>، از توسکان، (۱۰۴۶-۱۱۱۵م‌)؛ واگذار شد و از قرن‌۱۱م به‌بعد خودمختار بود. در ‌۱۱۹۸م جمهوری مستقلی شد که دوازده نفر از شهروندان آن را اداره می'''‌'''کردند و دیوارهای جدیدی به دور آن کشیده شد. در قرون ۱۳ و ۱۴م صحنۀ رویارویی [[گویلف ها و گیبلین ها|گوئلف'''‌'''ها]]<ref>Guelphs</ref> و [[گیبلین ها|گیبلین'''‌'''ها]]<ref>Ghibellines</ref> شد. به‌رغم آن، فلورانس در قرون ۱۴ تا ۱۶م به اوج عظمت خود رسید. در قرن ۱۵ـ‌۱۸م، خانوادۀ [[مدیچی، خاندان|مدیچی]]<ref>Medici</ref> که در‌ اصل بانکدار بودند، قدرت برتر به'''‌'''شمار می'''‌'''رفتند. در‌۱۷۳۷م، فلورانس به ملکۀ اتریش، [[ماری ترز]]<ref>Maria Theresa</ref>، واگذار شد، که سلطۀ امپراتوری هابسبورگ ـ لورن<ref>Habsburg-Lorraine</ref> ‌بر آن تا ۱۸۶۱م ادامه یافت و سپس پایتخت ایتالیا شد (۱۸۶۵-۱۸۷۰م) فلورانس در [[جنگ جهانی دوم]] و سیل'''‌'''های ۱۹۶۶م آسیب جدی دید. زادگاه نویسندگانی چون دانته و [[ماکیاولی، نیکولو (۱۴۶۹م ـ۱۵۲۷)|ماکیاولی]]<ref>Machiavelli </ref>، پیکرتراشانی چون [[دوناتلو]]<ref>Donatello</ref> و [[گیبرتی، لورنتسو (۱۳۷۸ـ۱۴۵۵م)|گیبرتی]]<ref>Ghiberti </ref>، و بنیادگذار پرستاری، [[نایتینگل، فلورانس (۱۸۲۰ـ۱۹۱۰)|فلورانس نایتینگل]]<ref>Florence Nightingale</ref> ‌است.