آگهی، محمدرضا (خیوه ۱۲۲۴ـ۱۲۹۱ق)

محمدرضا آگهی Mohammad Reza Agahi
زادروز	خیوه ۱۲۲۴ق
درگذشت	۱۲۹۱ق
ملیت	ماوراءالنهری
شغل و تخصص اصلی	تاریخ‌نویس
شغل و تخصص های دیگر	مترجم و شاعر
آثار	تعویذ‌العاشقین؛ زبدة‌التواریخ در تاریخ؛ جامع‌الواقعات سلطانی در تاریخ ترجمۀ گلستان سعدی؛ یوسف و زلیخا؛ بهارستان جامی؛ هفت‌پیکر نظامی؛ شاه و گدای هلالی؛ قابوسنامه؛ روضةالصّفای ناصری؛ تاریخ جهانگشای نادری، و روضة‌الصّفای خواندمیر به ترکی
گروه مقاله	تاریخ جهان
خویشاوندان سرشناس	شیرمحمد مونس (دایی)

آگَهی، محمدرضا (خیوه ۱۲۲۴ـ۱۲۹۱ق) Agahi, Mohammad-Reza

تاریخ‌نویس، مترجم و شاعر ماوراءالنهری. نزد دایی‌اش، شیرمحمد مونس، شاعری آموخت و با آثار بیدل، فضولی و نوایی آشنا شد. در ۱۲۴۵ق وزیر آب شد. در محیط ادبی خوارزم، از نمایندگان برجستۀ ادبیات کلاسیک ازبک به‌شمار می‌رفت. به فارسی و ازبکی شعر گفته است.

از آثارش: تعویذ‌العاشقین که دربردارندۀ غزلیات، مخمّسات و رباعیات اجتماعی و اخلاقی او به فارسی و ازبکی است؛ زبدة‌التواریخ در تاریخ؛ جامع‌الواقعات سلطانی در تاریخ؛ ترجمۀ گلستان سعدی؛ یوسف و زلیخا؛ بهارستان جامی؛ هفت‌پیکر نظامی؛ شاه و گدای هلالی؛ قابوسنامه؛ روضةالصّفای ناصری؛ تاریخ جهانگشای نادری، و روضة‌الصّفای خواندمیر به ترکی.

---