شاهین شهر، شهرستان
| شاهین شهر، شهرستان | |
|---|---|
| کشور | پرونده:Flag of Iran.svg ایران |
| استان | اصفهان |
| بخش | مرکزی |
| جمعیت | برآورد: 211,606نفر (1395ش) |
| موقعیت | مناطق مرکزی ایران و نواحی مرکزی استان اصفهان |
| نوع اقلیم | معتدل مایل به گرم و خشک |
| ارتفاع از سطح دریا | 1,600متر (مرکز شهرستان) |
| تولیدات و صنایع مهم | هواپیماسازی ایران (هسا)، پالایشگاه جی، پتروشیمی اصفهان و نیروگاه شهید منتظری |
| نام لاتین | Shahin Shahr |
| شهر ها و آبادی های مهم | شهرهای شاهین‌شهر و گز برخوار |
شاهین‌شهر، شهرستان (County) Shahin Shahr
واقع در مناطق مرکزی ایران و نواحی مرکزی استان اصفهان، به مرکزیت اداری شهر شاهین‌شهر. وجه تسمیۀ شهرستان مربوط است به شباهت نقشۀ هوایی شهر شاهین‌شهر در زمان تأسیس (اوائل دهۀ 1350ش) به شاهین. آبادی‌های این شهرستان در تقسیمات کشوری معاصر ایران جزو شهرستان اصفهان بوده است. طی دهۀ 1350ش پس از احداث شهر شاهین‌شهر و گسترش صنایع مختلف در پیرامون آن به‌سرعت از حیث جمعیتی ارتقاء یافت. در سال 1368ش شهرستان برخوار و میمه مشتمل بر بخش‌های مرکزی، میمه، و برخوار (با مرکزیت اداری شهر شاهین‌شهر) در استان اصفهان تشکیل شد. در اواخر سال 1386ش، شهرستان برخوار و میمه به دو شهرستان شاهین‌شهر و میمه و شهرستان برخوار تقسیم شد. شهرستان شاهین‌شهر و میمه مجدداً در تاریخ ۲۷ تیر ۱۴۰۳ش براساس مصوبۀ هیأت وزیران با جدا شدن بخش میمه و ارتقای آن به شهرستان میمه و وزوان، به شهرستان شاهین‌شهر تغییر نام پیدا کرد.
شهرستان شاهین‌شهر متشکل است از ۱ بخش، ۲ دهستان و ۳ شهر: بخش مرکزی مشتمل بر دهستان‌های مورچه خورت[۱] و برخوار غربی[۲]، و شهرهای شاهین‌شهر، گز برخوار[۳] و گرگاب[۴]. شهرهای گز برخوار، شاهین‌شهر و گرگاب به ترتیب در سال‌های 1342، 1352 و 1386ش دارای شهرداری و تأسیسات شهری شده‌اند. براساس جمعیت بخش مرکزی شهرستان شاهین‌شهر و میمه در سرشماری سراسری سال 1395ش، جمعیت این شهرستان 211,606نفر برآورد می‌شود. از این مقدار کم‌تر از 2درصد ساکن نقاط روستایی و بیش از 98درصد اهالی سه شهر شهرستان بوده‌اند. شهرستان شاهین‌شهر در شمال با شهرستان میمه و وزوان، در شمال شرقی با شهرستان نطنز، در شرق با شهرستان برخوار، در جنوب شرقی با شهرستان اصفهان، در جنوب با شهرستان خمینی‌شهر، و در جنوب غربی و غرب با شهرستان نجف‌آباد محدود شده است.
شهرستان شاهین‌شهر با ارتفاع حدود ۱,۶۰۰متر (مرکز شهرستان)، در منطقه‌ای بیابانی و نیمه‌بیابانی در دشتی بین ارتفاعات مرکزی ایران و کوهستان زاگرس مرکزی واقع شده، و آب‌وهوای آن معتدل مایل به گرم و خشک است. عموم مردم شهرستان در مشاغل صنعتی و خدماتی اشتغال دارند، شیعۀ دوازده‌امامی‌اند و به زبان فارسی سخن می‌گویند. به دلیل مهاجرپذیر بودن شهرستان، جز فارسی، زبان‌ها و گویش‌های لری، بختیاری، کردی و ترکی نیز در آن گویشوران کمابیش زیادی دارد. چند شهرک و ناحیۀ صنعتی با ده‌ها کارگاه و مجتمع فعال، هواپیماسازی ایران (هسا)، پالایشگاه جی، پتروشیمی اصفهان و نیروگاه شهید منتظری باعث تبدیل شاهین‌شهر به یک شهرستان تماماً صنعتی شده؛ با این‌حال کشاورزی هم در آن رونقی نسبی دارد. مهم‌ترین محصولات کشاورزی شهرستان عبارتند از: غلات، تخمۀ آفتابگردان، پسته، انگور، چغندرقند و خربزه. شاهین‌شهر فاقد کوه، رود و دیگر عوارض طبیعیِ قابل اعتناست. آب زمین‌های کشاورزی شهرستان از طریق رودهای فصلی و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود.