اسودبرگ، تئودور: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
جز (Mohammadi3 صفحهٔ اسودبرگ، تئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱م) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به اسودبرگ، تئودور منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱)(Svedberg, Theodor)
اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱م)(Svedberg, Theodor)


{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}
}}
[[پرونده:11336000.jpg|بندانگشتی|تئودور اسودبرگ]]
[[پرونده:11336000.jpg|بندانگشتی|تئودور اسودبرگ]]
شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ<ref>ultracentrifuge</ref> را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از [[پروتیین|پروتئین]]<ref>protein</ref> تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره<ref>long-chain polymers</ref> گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶ به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده<ref>dispersed systems</ref> به او اعطا شد. در حوالی گِوْله<ref>Gävle</ref> زاده شد و در [[اوپسالا، شهر|اوپسالا]]<ref>Uppsula</ref> درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای<ref>Institute of Nuclear Chemistry</ref> در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های<ref>organosols</ref> جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ<ref>ultramicroscope</ref> ذرات را در این سول<ref>sol</ref>ها مطالعه و نظریۀ [[اینشتین، آلبرت (۱۸۷۹ـ۱۹۵۵)|آلبرت اینشتین]] را دربارۀ حرکت براونی<ref>Brownian movement</ref> تأیید کرد. او کشف کرد که [[توریوم]] ـ X‌‌‌<ref>thorium-X</ref>، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸<ref>lead-208</ref> شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های [[باریوم]]<ref>barium salts</ref>، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، [[سدی، فردریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)|فریدریک سُدی]]<ref>Frederick Soddy</ref>، امکان حضور [[ایزوتوپ|ایزوتوپ‌]]<nowiki/>ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی<ref>photographic emulsions</ref> نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی<ref>synthetic polymers</ref> [[میکروسکوپ الکترونی]]<ref>electron microscopy</ref> را برای مطالعۀ [[سلولز]]<ref>cellulose</ref> مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش [[اشعه ایکس|اشعۀ ایکس]]<ref>X-ray diffraction techniques</ref> را برای بررسی فیبرهای سلولزی<ref>cellulose fibres</ref>، و پراش الکترونی<ref>electron diffraction</ref> را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی<ref>colloidal micelles</ref> و بلورک‌ها<ref>crystallites</ref> به‌کار برد.
شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳م، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ<ref>ultracentrifuge</ref> را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از [[پروتئین]]<ref>protein</ref> تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره<ref>long-chain polymers</ref> گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶م به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده<ref>dispersed systems</ref> به او اعطا شد. در حوالی گِوْله<ref>Gävle</ref> زاده شد و در [[اوپسالا، شهر|اوپسالا]]<ref>Uppsula</ref> درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹م، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷م، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای<ref>Institute of Nuclear Chemistry</ref> در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های<ref>organosols</ref> جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ<ref>ultramicroscope</ref> ذرات را در این سول<ref>sol</ref>ها مطالعه و نظریۀ [[اینشتین، آلبرت (۱۸۷۹ـ۱۹۵۵)|آلبرت اینشتین]] را دربارۀ حرکت براونی<ref>Brownian movement</ref> تأیید کرد. او کشف کرد که [[توریوم]] ـ X‌‌‌<ref>thorium-X</ref>، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸<ref>lead-208</ref> شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های [[باریوم]]<ref>barium salts</ref>، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، [[سدی، فردریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)|فریدریک سُدی]]<ref>Frederick Soddy</ref>، امکان حضور [[ایزوتوپ|ایزوتوپ‌]]<nowiki/>ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳م، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی<ref>photographic emulsions</ref> نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی<ref>synthetic polymers</ref> [[میکروسکوپ الکترونی]]<ref>electron microscopy</ref> را برای مطالعۀ [[سلولز]]<ref>cellulose</ref> مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش [[اشعه ایکس|اشعۀ ایکس]]<ref>X-ray diffraction techniques</ref> را برای بررسی فیبرهای سلولزی<ref>cellulose fibres</ref>، و پراش الکترونی<ref>electron diffraction</ref> را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی<ref>colloidal micelles</ref> و بلورک‌ها<ref>crystallites</ref> به‌کار برد.


<br />
<br />

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۸

اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱م)(Svedberg, Theodor)

تئودور اسودبرگ
Theodor Svedberg
زادروز حوالی گِوْله ۱۸۸۴م
درگذشت ۱۹۷۱م
ملیت سوئدی
تحصیلات و محل تحصیل اوپسالا
شغل و تخصص اصلی شیمی دان
گروه مقاله شیمی و بیوشیمی
جوایز و افتخارات جایزه نوبل شیمی (۱۹۲۶)
تئودور اسودبرگ

شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳م، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ[۱] را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از پروتئین[۲] تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره[۳] گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶م به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده[۴] به او اعطا شد. در حوالی گِوْله[۵] زاده شد و در اوپسالا[۶] درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹م، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷م، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای[۷] در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های[۸] جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ[۹] ذرات را در این سول[۱۰]ها مطالعه و نظریۀ آلبرت اینشتین را دربارۀ حرکت براونی[۱۱] تأیید کرد. او کشف کرد که توریوم ـ X‌‌‌[۱۲]، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸[۱۳] شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های باریوم[۱۴]، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، فریدریک سُدی[۱۵]، امکان حضور ایزوتوپ‌ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳م، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی[۱۶] نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی[۱۷] میکروسکوپ الکترونی[۱۸] را برای مطالعۀ سلولز[۱۹] مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش اشعۀ ایکس[۲۰] را برای بررسی فیبرهای سلولزی[۲۱]، و پراش الکترونی[۲۲] را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی[۲۳] و بلورک‌ها[۲۴] به‌کار برد.



  1. ultracentrifuge
  2. protein
  3. long-chain polymers
  4. dispersed systems
  5. Gävle
  6. Uppsula
  7. Institute of Nuclear Chemistry
  8. organosols
  9. ultramicroscope
  10. sol
  11. Brownian movement
  12. thorium-X
  13. lead-208
  14. barium salts
  15. Frederick Soddy
  16. photographic emulsions
  17. synthetic polymers
  18. electron microscopy
  19. cellulose
  20. X-ray diffraction techniques
  21. cellulose fibres
  22. electron diffraction
  23. colloidal micelles
  24. crystallites