یشم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:42032700-1.jpg|بندانگشتی|یشم]] | |||
یَشْم (jade)<br/> سنگی نیمهقیمتی، متشکل از ژادییت<ref>jadeite </ref> | یَشْم (jade)<br /> سنگی نیمهقیمتی، متشکل از ژادییت<ref>jadeite </ref> با فرمول NaAlSi<sub>۲</sub>O<sub>۶</sub> که نوعی [[پیروکسن]]<ref>pyroxene </ref> است، یا [[نفریت]]<ref>nephrite </ref> با فرمول Ca<sub>۲ </sub>(Mg,Fe)<sub>۵ </sub>Si<sub>۸</sub>O<sub>۲۲ </sub>(OH,F)<sub>۲</sub> که نوعی [[آمفیبول]]<ref>amphibole </ref> است. طیف رنگ آن علاوهبر بیرنگ، بسته به تناسب میزان آهن موجود در آن، دارای سایههایی از رنگهای سبز تا سیاه است. سختی یشم در مقیاس موس<ref>Mohs scale</ref> حدود ۵.۵ تا ۶.۵ است. یشم در آغاز عصر تمدن چین باستان کشف شد. چینیها آن را از ترکستان شرقی آوردند و هنر کندهکاری روی یشم را به اوج شکوفایی رساندند .اقوام اولمِک<ref>Olmec </ref>، [[آزتک، تمدن|آزتک]]<ref>Aztec </ref>، مایا<ref>Maya </ref>، و [[مائوری]]<ref>Maori</ref> نیز از یشم برای ساختن زینتآلات، برگزاری مناسک، و ساخت ابزار استفاده میکردند. | ||
| | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۴۷

یَشْم (jade)
سنگی نیمهقیمتی، متشکل از ژادییت[۱] با فرمول NaAlSi۲O۶ که نوعی پیروکسن[۲] است، یا نفریت[۳] با فرمول Ca۲ (Mg,Fe)۵ Si۸O۲۲ (OH,F)۲ که نوعی آمفیبول[۴] است. طیف رنگ آن علاوهبر بیرنگ، بسته به تناسب میزان آهن موجود در آن، دارای سایههایی از رنگهای سبز تا سیاه است. سختی یشم در مقیاس موس[۵] حدود ۵.۵ تا ۶.۵ است. یشم در آغاز عصر تمدن چین باستان کشف شد. چینیها آن را از ترکستان شرقی آوردند و هنر کندهکاری روی یشم را به اوج شکوفایی رساندند .اقوام اولمِک[۶]، آزتک[۷]، مایا[۸]، و مائوری[۹] نیز از یشم برای ساختن زینتآلات، برگزاری مناسک، و ساخت ابزار استفاده میکردند.