اعتکاف

اِعْتکاف

(در لغت به‌معنای گوشه‌نشین‌شدن؛ خود را بازداشتن) در شرع، ماندن در مسجد است به قصد عبادت، به گونه‌ای مخصوص. اعتکاف مستحب موکّد است، جز آن‌که به واسطۀ چیزی مانند نذر واجب شود. همیشه می‌توان اعتکاف کرد؛ اما در ماه مبارک رمضان، به ویژه دهۀ آخر آن بهتر است. پیامبر اکرم (ص) در این وقت اعتکاف می‌فرمود. اعتکاف باید در مساجد زیر باشد: ۱. مسجدالحرام؛ ۲. مسجد مدینه؛ ۳. مسجد کوفه؛ ۴. مسجد بصره؛ ۵. مسجد جامع هر شهر. برخی آن را در هر مسجدی صحیح می‌دانند. بنابه نظری حتی در غیر مسجد نیز جایز است. دیگر شرایط اعتکاف عبارت‌اند از ۱. عقل؛ ۲. ایمان؛ ۳. قصد قربت؛ ۴. دست‌کم سه روز باشد؛ البته از نظر امامیه، در سایر مذاهب کمتر از این هم صحیح است؛ ۵. روزه‌گرفتن از نظر بسیاری از مذاهب. شافعی‌ها، اعتکاف را بدون روزه نیز صحیح می‌دانند؛ ۶. تداوم ماندن در مسجدی که اعتکاف در آن شروع شده است؛ جز به‌جهت امر ضروری یا تشییع جنازه یا کفن و دفن و تغسیل مؤمن و عیادت مریض (به اعتقاد امامیه)؛ ۷. از نظر امامیه چنانچه دو روز از اعتکاف گذشته باشد، ماندن روز سوم واجب است. در حال اعتکاف انجام امور زیر حرام است: ۱. نزدیکی با همسر، برخی فقیهان هر گونه التذاذ جنسی را حرام می‌دانند؛ ۲. مجادله به جهت اظهار فضل و برتری، از نظر امامیه. معتکف می‌تواند در آغاز اعتکاف، به هنگام نیت، شرط کند که حتی بدون عذر، هر وقت که بخواهد، آن را به‌هم بزند.