ترکمن صحرا

تصویری از مراتع چشم‌نواز ترکمن‌صحرا

ترکمن‌صحرا Turkmen Sahra
(یا: دشت ترکمن؛ دشت گرگان) دشت آبرفتی همواری در استان گلستان، شمال ایران، کنار مرز ایران و جمهوری ترکمنستان. تا سال 1376ش مناطق شرقی استان مازندران را تشکیل می‌داد، اما پس از آن با ایجاد استان گلستان، تشکیل‌دهندۀ بیشتر اراضی این استان شد. از شمال به رودخانۀ اترک، از غرب به دریای خزر، از شرق به کوه‌های قوچان و از جنوب به رودخانۀ گرگان محدود است. ساکنان آن را طوایف ترکمن که پیرو مذهب سنی حنفی‌اند تشکیل می‌دهند. شهرستان‌های آق‌قلا و گنبد کاووس در این صحرا قرار دارند. عمده‌ترین آبادی‌های آن عبارتند از گمیش‌تپه، سیمین‌شهر، آق‌قلا، انبار آلوم، اینچه‌برون، و گنبد کاووس. رودخانه‌های اترک، گرگان و قره‌سو که هرسه به دریای خزر می‌ریزند، باعث شده که بیشتر اراضی آن، به‌جز مناطق مجاور با صحرای قره‌قوم و مناطق شرقی که مرتعند، با جنگل‌ها سرسبز باشد. پرورش اسب و برگزاری مسابقات اسب‌دوانی در میان مردم این دشت از گذشته رونق زیادی دارد. در سرتاسر این دشت آثاری از دورۀ اشکانی و پس از آن باقی مانده است.

---