بهمئی، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو: جعبه اطلاعات شهر ایران|نام فارسی=|نام لاتین=Bahmai|نام قدیمی=|نام دیگر=|استان=کهگیلویه و بویراحمد|شهرستان=|بخش=بخش‌‌های مرکزی، ممبی، و سرآسیاب یوسفی|موقعیت=نواحی شمال غربی استان کهگیلویه و بویراحمد|جمعیت=38,136نفر (1395ش)|نوع اقلیم=آب و هوای معتدل کوهستانی در نواحی شرقی؛ آب و هوای گرم و نسبتاً خشک در نواحی غربی|ارتفاع از سطح دریا=حدود 1500متر|تولیدات و صنایع مهم=غلات، خرما، لیمو، زیتون، پرتقال، بادام، انگور، انار، انجیر، زردآلو و پسته|برخی بناهای مهم=سنگ‌نوشته‌های دورۀ الیماییِ تنگ سروک؛ آثار معماری صخره‌ای تنگ ماغر؛ بقعۀ امامزادگان سید اسدالله و سید ابراهیم؛ امامزاده بابا احمد|شهر ها و آبادی های مهم=شهرهای لیکک، قلعه ممبی، و سرآسیاب یوسفی}} | |||
بهمئی، شهرستان (County) Bahmai | بهمئی، شهرستان (County) Bahmai | ||
[[پرونده:2042170714.jpg|بندانگشتی|تقسیمات شهرستان بهمئی]] | |||
[[پرونده:2042170714- 2.jpg|بندانگشتی|از سنگ‌نوشته‌های تنگ سروک، ۶کیلومتری شهر لیکک]] | |||
واقع در نواحی شمال غربی [[کهگیلویه و بویراحمد، استان|استان کهگیلویه و بویراحمد]]، مشتمل بر بخش‌‌های مرکزی، ممبی<ref>Mombi</ref>، و سرآسیاب یوسفی، با مرکزیت اداری شهر [[لیکک]]<ref>Likak</ref>. سکونتگاه ایل بهمئی، از گروه لیراوی کوه (از ایلات [[لر بزرگ]])، است. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش، جمعیت این شهرستان 38,136نفر است؛ برپایۀ اطلاعات مرکز آمار ایران، از این رقم حدود 47درصد روستانشین، حدود 52درصد شهرنشین و حدود یک‌درصد عشایر کوچ‌رو هستند. این شهرستان، شامل شش دهستان به نام‌های آب الوان<ref>Ab Alvan</ref>، بهمئیِ گرمسیریِ جنوبی، بهمئیِ گرمسیریِ شمالی، رود تلخ<ref>Rudtalkh</ref>، سرآسیابِ یوسفی، و کفش‌کنان<ref>Kafsh Kanan</ref>، و سه شهر به نام لیکک، قلعه ممبی<ref>Qaleh Mombi</ref> و سرآسیاب یوسفی می‌شود. دو شهر اخیر بنا بر حکم وزیر کشور وقت، در تیر 1400ش از وضعیت روستایی به شهر ارتقاء یافته‌اند، اما به دلیل جمعیت کم هنوز فاقد شهرداری هستند. شهرستان بهمئی در نواحی شمالی و غربی و جنوبی با [[خوزستان|استان خوزستان]]، در شرق میانی با شهرستان لنده<ref>Landeh</ref> و در شرق شمالی و جنوبی با شهرستان کهگیلویه محدود می‌شود. گسترۀ ایل‌روی ایل بهمئی که در دهه‌های اخیر با یکجانشینی سکونتگاه دائمی آنها شده، در دورۀ معاصر و پیش از ایجاد استان کهگیلویه و بویراحمد بخشی از نواحی شمالی [[بهبهان، شهرستان|شهرستان بهبهان]] بوده است. در اواخر دهۀ 1360ش این محدوده به تابعیت [[کهگیلویه، شهرستان|شهرستان کهگیلویه]] درآمد و تا اوایل زمستان 1383ش همچنان بخشی از شهرستان مذکور بود. نهایتاً براساس تصویب‌نامۀ هیأت دولت در جلسۀ 9 دی ۱۳۸3ش، با انتزاع بخش بهمئی و روستاها و اماکن دیگری از بخش مرکزی شهرستان کهگیلویه، شهرستان بهمئی ایجاد شد. | |||
آبادی‌های بهمئی در دامنه‌های [[زاگرس، کوهستان|رشته‌کوه زاگرس]] و دشت‌های مجاور جلگۀ خوزستان بنا شده‌اند؛ از این‌رو دارای دو اقلیم متفاوت است: آب و هوای معتدل کوهستانی، با تابستان‌های خنک و زمستان‌های سرد و برفی در نواحی شرقی؛ آب و هوای گرم و نسبتاً خشک در نواحی غربی. ارتفاع این شهرستان از سطح دریا حدود 1500متر، و با میانگین بارندگی سالانۀ 800میلیمتر، جزو مناطق نسبتاً مرطوب ایران است. شغل اصلی مردم این شهرستان دامداری و خرید و فروش محصولات دامی و لبنی و پس از آن کشاورزی و کار در معادن ([[سلستین]]، گچ و [[بوکسیت]]) و سایت‌های استخراج نفت (با بیش از 50 چاه فعال) است. مهم‌ترین محصولات کشاورزی و باغی این شهرستان غلات، خرما، لیمو، زیتون، پرتقال، بادام، انگور، انار، انجیر، زردآلو و پسته است. | |||
تنگ سروک<ref>Tang-e Sarvak</ref> با سنگ‌نوشته‌ها و [[استودان|استودان]]<nowiki/>های دورۀ [[الیمایید، تمدن|الیمایی]] و [[اشکانیان|اشکانی]]، تنگ ماغر<ref>Magher</ref> با آثار معماری صخره‌ای از دورۀ [[ساسانیان|ساسانی]]، تالاب برم الوان<ref>Barm Alvan</ref> با مناظر طبیعی زیبا و بقعۀ امامزادگان سید اسدالله و سید ابراهیم (از دورۀ [[ایلخانان|ایلخانی]]) و امامزاده بابا احمد (از دورۀ [[سلجوقیان|سلجوقی]]) از جمله جاذبه‌های گردشگری این شهرستان هستند. | |||
---- | |||
<references /> | |||
[[رده:جغرافیای ایران]] | |||
[[رده:کهگیلویه و بویراحمد]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۱۱
| بهمئی، شهرستان | |
|---|---|
| کشور | پرونده:Flag of Iran.svg ایران |
| استان | کهگیلویه و بویراحمد |
| بخش | بخش‌‌های مرکزی، ممبی، و سرآسیاب یوسفی |
| جمعیت | 38,136نفر (1395ش) |
| موقعیت | نواحی شمال غربی استان کهگیلویه و بویراحمد |
| نوع اقلیم | آب و هوای معتدل کوهستانی در نواحی شرقی؛ آب و هوای گرم و نسبتاً خشک در نواحی غربی |
| ارتفاع از سطح دریا | حدود 1500متر |
| تولیدات و صنایع مهم | غلات، خرما، لیمو، زیتون، پرتقال، بادام، انگور، انار، انجیر، زردآلو و پسته |
| برخی بناهای مهم | سنگ‌نوشته‌های دورۀ الیماییِ تنگ سروک؛ آثار معماری صخره‌ای تنگ ماغر؛ بقعۀ امامزادگان سید اسدالله و سید ابراهیم؛ امامزاده بابا احمد |
| نام لاتین | Bahmai |
| شهر ها و آبادی های مهم | شهرهای لیکک، قلعه ممبی، و سرآسیاب یوسفی |
بهمئی، شهرستان (County) Bahmai
واقع در نواحی شمال غربی استان کهگیلویه و بویراحمد، مشتمل بر بخش‌‌های مرکزی، ممبی[۱]، و سرآسیاب یوسفی، با مرکزیت اداری شهر لیکک[۲]. سکونتگاه ایل بهمئی، از گروه لیراوی کوه (از ایلات لر بزرگ)، است. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش، جمعیت این شهرستان 38,136نفر است؛ برپایۀ اطلاعات مرکز آمار ایران، از این رقم حدود 47درصد روستانشین، حدود 52درصد شهرنشین و حدود یک‌درصد عشایر کوچ‌رو هستند. این شهرستان، شامل شش دهستان به نام‌های آب الوان[۳]، بهمئیِ گرمسیریِ جنوبی، بهمئیِ گرمسیریِ شمالی، رود تلخ[۴]، سرآسیابِ یوسفی، و کفش‌کنان[۵]، و سه شهر به نام لیکک، قلعه ممبی[۶] و سرآسیاب یوسفی می‌شود. دو شهر اخیر بنا بر حکم وزیر کشور وقت، در تیر 1400ش از وضعیت روستایی به شهر ارتقاء یافته‌اند، اما به دلیل جمعیت کم هنوز فاقد شهرداری هستند. شهرستان بهمئی در نواحی شمالی و غربی و جنوبی با استان خوزستان، در شرق میانی با شهرستان لنده[۷] و در شرق شمالی و جنوبی با شهرستان کهگیلویه محدود می‌شود. گسترۀ ایل‌روی ایل بهمئی که در دهه‌های اخیر با یکجانشینی سکونتگاه دائمی آنها شده، در دورۀ معاصر و پیش از ایجاد استان کهگیلویه و بویراحمد بخشی از نواحی شمالی شهرستان بهبهان بوده است. در اواخر دهۀ 1360ش این محدوده به تابعیت شهرستان کهگیلویه درآمد و تا اوایل زمستان 1383ش همچنان بخشی از شهرستان مذکور بود. نهایتاً براساس تصویب‌نامۀ هیأت دولت در جلسۀ 9 دی ۱۳۸3ش، با انتزاع بخش بهمئی و روستاها و اماکن دیگری از بخش مرکزی شهرستان کهگیلویه، شهرستان بهمئی ایجاد شد.
آبادی‌های بهمئی در دامنه‌های رشته‌کوه زاگرس و دشت‌های مجاور جلگۀ خوزستان بنا شده‌اند؛ از این‌رو دارای دو اقلیم متفاوت است: آب و هوای معتدل کوهستانی، با تابستان‌های خنک و زمستان‌های سرد و برفی در نواحی شرقی؛ آب و هوای گرم و نسبتاً خشک در نواحی غربی. ارتفاع این شهرستان از سطح دریا حدود 1500متر، و با میانگین بارندگی سالانۀ 800میلیمتر، جزو مناطق نسبتاً مرطوب ایران است. شغل اصلی مردم این شهرستان دامداری و خرید و فروش محصولات دامی و لبنی و پس از آن کشاورزی و کار در معادن (سلستین، گچ و بوکسیت) و سایت‌های استخراج نفت (با بیش از 50 چاه فعال) است. مهم‌ترین محصولات کشاورزی و باغی این شهرستان غلات، خرما، لیمو، زیتون، پرتقال، بادام، انگور، انار، انجیر، زردآلو و پسته است.
تنگ سروک[۸] با سنگ‌نوشته‌ها و استودان‌های دورۀ الیمایی و اشکانی، تنگ ماغر[۹] با آثار معماری صخره‌ای از دورۀ ساسانی، تالاب برم الوان[۱۰] با مناظر طبیعی زیبا و بقعۀ امامزادگان سید اسدالله و سید ابراهیم (از دورۀ ایلخانی) و امامزاده بابا احمد (از دورۀ سلجوقی) از جمله جاذبه‌های گردشگری این شهرستان هستند.