خوسف، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

خوسف، شهرستان  (County) Khusf

واقع در نواحی مرکزی تا جنوب استان [[خراسان جنوبی، استان|خراسان جنوبی]]، با مرکزیت [[خوسف|شهر خوسف]]. تا پیش از سال 1391ش بخش و مناطقی از [[بیرجند، شهرستان|شهرستان بیرجند]] بوده است. این مناطق، بر اساس مصوبۀ مورخ 5 آبان 1390ش هیأت دولت، در ماه‌های آغازین سال 1391ش از بیرجند انتزاع یافته و به شهرستان تبدیل شده است. خوسف منطقه و ناحیه‌ای قدیمی در خراسان بزرگِ پیش از اسلام بوده که در سده‌های گذشته با سکونت‌ بازرگانان گرجی رونق گرفته است. در منابع سده‌های آغازین اسلامی تا پیش از دورۀ تقسیمات جدید کشوری (دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]]) از آن به عنوان یکی از توابعِ بلاد یا ولایات [[قهستان، ناحیه قدیم|قهستان]] و سپس بیرجند نام برده‌اند. در تقسیمات جدید کشوری نیز تا تاریخی که در آغاز ذکر شد این منطقه یکی از بخش‌های شهرستان بیرجند بوده است. نام این منطقه و شهر خوسف در منابع تاریخی به صورت خسف، خسب، جوسب و جوسف نیز آمده است. در لغتنامه، دهخدا ریشۀ خوسف را در زبان گرجی دانسته است. این شهرستان دارای دو بخش مرکزی (با دهستان‌های خوسف و خور، به مرکزیت شهر خوسف) و جلگۀ ماژان (با دهستان‌های جلگه ماژان، براکوه و قلعه زری<ref>Qaleh Zari</ref>، به مرکزیت شهر ماژان)، و بالغ بر 65 روستاست. روستای ماژان در نیمۀ دوم سال 1399ش به شهر ارتقاء یافته است. جمعیت شهرستان در سرشماری سراسری سال 1395ش، برابر با 27,600نفر بوده؛ مطابق اطلاعات مرکز آمار، از این مقدار حدود 66درصد روستانشین و نزدیک به 34درصد شهرنشینند. شهرستان خوسف در مناطق شمالی با شهرستان‌های سرایان و بیرجند، در شرق با شهرستان‌های [[سربیشه، شهرستان|سربیشه]] و [[نهبندان، شهرستان|نهبندان]]، در مناطق جنوبی با [[کرمان، استان|استان کرمان]] و [[کویر لوت]]، و در غرب با [[طبس، شهرستان|شهرستان طبس]] محدود شده است.