زاد المسافرین

زادُ‌المسافرین

عنوانی برای نام دو کتاب:۱. نوشتۀ ناصرخسرو، کتابی به فارسی در کلام اسماعیلی. این کتاب، در ۴۵۳ق، در یمگان به‌نام مستنصر فاطمی، در ۲۷ قول در فلسفه و حکمت الهی اسماعیلی تدوین شده است. مؤلف در این اثر، به ردّ دیدگاه‌های محمد بن زکریای رازی پرداخته است. شیوۀ نگارش آن به‌سبک دورۀ سامانی است. زادالمسافرین در به‌کارگیری اصطلاحات و ترکیب‌های خاص فارسی و عربی، بیان دیدگاه فلسفی ناصرخسرو و اسماعیلیان و عرضۀ اطلاعاتی دربارۀ جریان‌های فکری‌ـ‌فلسفی آن روزگار اهمیت فراوان دارد. این کتاب نخستین‌بار به‌کوشش محمد بذل‌الرحمان چاپ شده است (برلین ۱۳۴۱ق). بار دیگر با مقدمه و حواشی علی قویم و با نام زاد‌المسافر به‌چاپ رسید (تهران، ۱۳۳۸ش). ۲. مثنوی عرفانی سرودۀ امیرحسینی هروی در هشت گفتار و ۱۴۰۰ بیت، در باب مراحل سلوک همراه با حکایات و تمثیلاتی چند و شواهدی از زندگی برخی مشایخ، چون بایزید بسطامی و شبلی و پیامبرانی چون عیسی (ع) و موسی (ع).