ژانر: تفاوت میان نسخه‌ها

ژانْرْ (genre)<br/> (یا: گونه) نوع ادبی یا هنری که وجه افتراقش ممکن است ساختار، درونمایه، یا سبک باشد. مثلاً رمان، یک ژانر ادبی است، و رمان تاریخی در دایرۀ شمول ژانرِ رمان قرار می‌گیرد. وسترن<ref>Western </ref> یک ژانر سینمایی است، و پوئم سمفونی<ref>symphonic poem</ref> ژانری از موسیقی به‌شمار می‌رود. لازم به ذکر است که در موضوع هنر، از معادل‌های «گونه» و نیز «سنخ» برای واژۀ ژانر استفاده می‌شود.

'''ژانرهای ادبی'''. در ادبیات، ژانر برای طبقه‌بندی متون به‌کار می‌رود، و متن‌هایی با ساختار، درونمایه، یا سبک مشابه، در یک ژانر می‌گنجند. در کلی‌ترین حالت، ادبیات را به ژانرهای شعر<ref>poetry</ref>، نثر<ref>prose</ref>، داستانی<ref>fiction</ref>، و غیرداستانی<ref>non-fiction</ref> می‌توان تقسیم کرد. ژانر ممکن است بر ساختار اثر (مثل رباعی و قصیده)، درونمایۀ آن (مانند علمی ـ تخیلی<ref>science fiction</ref> یا وسترن)، سبک اثر (ازجمله غنایی<ref>lyric</ref> و روایی<ref>narrative</ref>)، کاربرد آن (همچون مرثیه<ref>elegy</ref> یا خطابه<ref>sermon</ref>)، و یا منبع اثر (مثل قصه‌های عامیانه<ref>folktale</ref>) دلالت داشته باشد.

'''ژانرهای هنری'''. اصطلاح ژانر به‌طور خاص به نقاشی‌هایی اطلاق می‌شود که صحنه‌هایی آشنا از زندگی روزمره‌اند. یکی از نخستین استادان نقاشی از صحنه‌های زندگی روزمره، پیتر بروگلِ<ref>Peter Brueghel</ref> مهتر بود. زندگی روستایی در [[هلند]] در تِنیرس<ref>Teniers</ref>های پدر و پسر و آدریان بروئوور<ref>Adriaen Brouwer</ref> نیز تأثیر گذاشت. برادران لونَن<ref>Le Nain</ref> در [[فرانسه]] نیز زندگی روستاییِ قرن ۱۷م را به ‌تصویر کشیدند. هلند معدن نقاشی‌های زندگی روزمرۀ شهری به قلم [[ورمیر، یان (۱۶۳۲ـ۱۶۷۵)|یان ورمیر]]<ref> Jan Vermeer</ref>، [[هوخ، پیتر د (۱۶۲۹ـ۱۶۸۴)|پیتر دِ هوخ]]<ref>Pieter de Hooch</ref>، [[متسو، گابریل (۱۶۲۹ـ۱۶۶۷)|گابریِل متسو]]<ref>Gabriel Metsu</ref>، [[تربورخ، خرارد (۱۶۱۷ـ۱۶۸۱)|خرارت تربورخ]]<ref>Gerard Terborch</ref>، یان استن<ref>Jan Steen</ref>، و دیگران است. [[شاردن، ژان باپتیست (۱۶۴۳ـ۱۷۱۳)|ژان باپتیست شاردن]]<ref>Jean-Baptiste Chardin</ref> زندگی طبقۀ متوسط پاریسی را در قرن ۱۸م به تصویر کشید. [[هوگارت، ویلیام (۱۶۹۷ـ۱۷۶۴)|ویلیام هوگارت]]<ref>William Hogarth</ref> از خلال این نوع نقاشی به کندوکاو اخلاقی در لایه‌ای از اجتماع می‌پردازد. نقاشی‌های [[مانه، ادوآر (۱۸۳۲ـ۱۸۸۳)|اِدوئار مانه]]<ref>Edouard Manet</ref>، [[رنوار، پیر اوگوست (۱۸۴۱ـ۱۹۱۹)|اوگوست رنوار]]<ref>Auguste Renoir</ref>، و [[دگا، ادگار (۱۸۳۴ـ۱۹۱۷)|ادگار دگا]]<ref>Edgar Degas</ref> از زندگی پاریسی نشان می‌دهند که نقاشی صحنه‌های زندگی روزمره از نظر زیبایی یا کیفیت، لزوماً نازل‌تر از نقاشی‌هایی با موضوع‌های مهم‌تر نیست.