آزی کیوه، اننامدی (۱۹۰۴ـ۱۹۹۶): تفاوت میان نسخه‌ها

Nnamdi Azikiwe
اننامدی آزی کیوه; Nnamdi Azikiwe
زادروز	زونگرو، نیجر ۱۹۰۴م;
درگذشت	۱۹۹۶م
ملیت	نیجریایی
شغل و تخصص اصلی	دولتمرد
شغل و تخصص های دیگر	نویسنده و روزنامه نگار
آثار	برنامه سیاسی نیجریه (۱۹۴۳)؛ انقلاب نظامی در نیجریه (۱۹۷۲)
گروه مقاله	تاریخ جهان

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۶

آزی‌کیوِه، اِننامْدی (۱۹۰۴ـ۱۹۹۶)(Azikiwe, Nnamdi)

دولتمرد و رئیس‌جمهور نیجریه (۱۹۶۳ـ۱۹۶۶م) و از رهبران ملی‌گرای دهۀ ۱۹۴۰م و خواهان خودمختاری نیجریه. نخست‌وزیر نیجریۀ شرقی بود (۱۹۵۴ـ۱۹۵۹م). پس از استقلال آن کشور، فرماندار کلّ فدراسیون نیجریه شد (۱۹۶۰ـ۱۹۶۳م). درخلال جنگ داخلی (۱۹۶۷ـ۱۹۷۰م) که براثر جدایی بیافرا^[۱] رخ داد، نخست از ایبو^[۲]، گروه قومی خود، حمایت کرد، اما در ۱۹۶۹ به حمایت از دولت فدرال پرداخت. از ۱۹۷۸، تا ممنوعیت تشکیل احزاب سیاسی (۱۹۴۸) رهبر حزب خلق نیجریه^[۳] بود و در ۱۹۸۶ از سیاست کناره گرفت. آزی‌کیوه در زونگرو^[۴]، واقع در ایالت نیجر، زاده شد و در امریکا تحصیل کرد. از ۱۹۳۴ در گلدکوست^[۵] (غنا^[۶]ی کنونی) سردبیر روزنامه شد و پس از بازگشت به نیجریه (۱۹۳۷) به انتشار روزنامه وست افریکن پایلوت^[۷] و یکسری روزنامه‌های زنجیره‌ای در لاگوس پرداخت. در ۱۹۴۶ شورای ملی نیجریه و کامرون^[۸] را تأسیس کرد و تا ۱۹۶۰ ریاست آن را برعهده داشت. در ۱۹۵۶ به سوءاستفاده از اموال دولتی به نفع بانک افریکن کنتیننتال^[۹] که سهام‌دارِ آن بود متهم و دادگاهی شد. آثارش، که عمدتاً دربارۀ ملی‌گرایی افریقایی است، عبارت‌اند از افریقای بیدارشده^[۱۰] (۱۹۳۷)،افریقایی‌ها در دوران باستان و قرون وسطا^[۱۱] (۱۹۳۸)، برنامۀ سیاسی نیجریه^[۱۲] (۱۹۴۳) و انقلاب نظامی در نیجریه^[۱۳] (۱۹۷۲).

↑ Biafra
↑ Ibo
↑ Nigeria People’s Party
↑ Zungeru
↑ Gold Coast
↑ Ghana
↑ West African Pilot
↑ National Council of Nigeria and Cameroons
↑ African Continental Bank
↑ Renascent Africa
↑ The African in Ancient and Medieval History
↑ Political blueprint of Nigeria
↑ Military Revolution in Nigeria

[1] Biafra

[2] Ibo

[3] Nigeria People’s Party

[4] Zungeru

[5] Gold Coast

[6] Ghana

[7] West African Pilot

[8] National Council of Nigeria and Cameroons

[9] African Continental Bank

[10] Renascent Africa

[11] The African in Ancient and Medieval History

[12] Political blueprint of Nigeria

[13] Military Revolution in Nigeria

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{جعبه زندگینامه
-آزی‌کیوِه، اِننامْدی (۱۹۰۴ـ۱۹۹۶)(Azikiwe, Nnamdi)<br/> [[File:10118500.jpg|thumb|آزي‌کيوِه، اِننامْدي]] {{جعبه زندگینامه
 |عنوان =اننامدی آزی کیوه
 |نام =Nnamdi Azikiwe
@@ خط ۲۷: / خط ۲۶: @@
 |پست تخصصی =
 |باشگاه =
-}}دولتمرد و رئیس‌جمهور نیجریه (۱۹۶۳ـ۱۹۶۶) و از رهبران ملی‌گرای دهۀ ۱۹۴۰ و خواهان خودمختاری نیجریه. نخست‌وزیر نیجریۀ شرقی بود (۱۹۵۴ـ۱۹۵۹). پس از استقلال آن کشور، فرماندار کلّ فدراسیون نیجریه شد (۱۹۶۰ـ۱۹۶۳). درخلال جنگ داخلی (۱۹۶۷ـ۱۹۷۰) که براثر جدایی بیافرا<ref>Biafra</ref>&nbsp;رخ داد، نخست از ایبو<ref>Ibo</ref>، گروه قومی خود، حمایت کرد، اما در ۱۹۶۹ به حمایت از دولت فدرال پرداخت. از ۱۹۷۸، تا ممنوعیت تشکیل احزاب سیاسی (۱۹۴۸) رهبر حزب خلق نیجریه<ref>Nigeria People’s Party</ref>&nbsp;بود و در ۱۹۸۶ از سیاست کناره گرفت. آزی‌کیوه در زونگرو<ref>Zungeru</ref>، واقع در ایالت نیجر، زاده شد و در امریکا تحصیل کرد. از ۱۹۳۴ در گلدکوست<ref>Gold Coast</ref>&nbsp;(غنا<ref>Ghana</ref>ی کنونی) سردبیر روزنامه شد و پس از بازگشت به نیجریه (۱۹۳۷) به انتشار روزنامه وست افریکن پایلوت<ref>West African Pilot</ref>&nbsp;و یکسری روزنامه‌های زنجیره‌ای در لاگوس پرداخت. در ۱۹۴۶ شورای ملی نیجریه و کامرون<ref>National Council of Nigeria and Cameroons</ref>&nbsp;را تأسیس کرد و تا ۱۹۶۰ ریاست آن را برعهده داشت. در ۱۹۵۶ به سوءاستفاده از اموال دولتی به نفع بانک افریکن کنتیننتال<ref>African Continental Bank</ref>&nbsp;که سهام‌دارِ آن بود متهم و دادگاهی شد. آثارش، که عمدتاً دربارۀ ملی‌گرایی افریقایی است، عبارت‌اند از ''افریقای بیدارشده''<ref>''Renascent Africa''</ref>&nbsp;(۱۹۳۷)،''افریقایی‌ها در دوران باستان و قرون وسطا''<ref>''The African in Ancient and Medieval History''</ref> (۱۹۳۸)، ''برنامۀ سیاسی نیجریه''<ref>''Political blueprint of Nigeria''</ref>&nbsp;(۱۹۴۳) و ''انقلاب نظامی در نیجریه''<ref>''Military Revolution in Nigeria''</ref>&nbsp;(۱۹۷۲).
+}}
+[[پرونده:10118500-1.jpg|بندانگشتی|اننامدی آزی کیوه]]
+آزی‌کیوِه، اِننامْدی (۱۹۰۴ـ۱۹۹۶)(Azikiwe, Nnamdi)<br/>
+[[پرونده:10118500-2.jpg|بندانگشتی]]
+دولتمرد و رئیس‌جمهور [[نیجریه]] (۱۹۶۳ـ۱۹۶۶م) و از رهبران ملی‌گرای دهۀ ۱۹۴۰م و خواهان خودمختاری نیجریه. نخست‌وزیر نیجریۀ شرقی بود (۱۹۵۴ـ۱۹۵۹م). پس از استقلال آن کشور، فرماندار کلّ فدراسیون نیجریه شد (۱۹۶۰ـ۱۹۶۳م). درخلال جنگ داخلی (۱۹۶۷ـ۱۹۷۰م) که براثر جدایی [[بیافرا]]<ref>Biafra</ref> رخ داد، نخست از ایبو<ref>Ibo</ref>، گروه قومی خود، حمایت کرد، اما در ۱۹۶۹ به حمایت از دولت فدرال پرداخت. از ۱۹۷۸، تا ممنوعیت تشکیل احزاب سیاسی (۱۹۴۸) رهبر حزب خلق نیجریه<ref>Nigeria People’s Party</ref>&nbsp;بود و در ۱۹۸۶ از سیاست کناره گرفت. آزی‌کیوه در زونگرو<ref>Zungeru</ref>، واقع در ایالت نیجر، زاده شد و در امریکا تحصیل کرد. از ۱۹۳۴ در گلدکوست<ref>Gold Coast</ref>&nbsp;(غنا<ref>Ghana</ref>ی کنونی) سردبیر روزنامه شد و پس از بازگشت به نیجریه (۱۹۳۷) به انتشار روزنامه وست افریکن پایلوت<ref>West African Pilot</ref>&nbsp;و یکسری روزنامه‌های زنجیره‌ای در لاگوس پرداخت. در ۱۹۴۶ شورای ملی نیجریه و کامرون<ref>National Council of Nigeria and Cameroons</ref>&nbsp;را تأسیس کرد و تا ۱۹۶۰ ریاست آن را برعهده داشت. در ۱۹۵۶ به سوءاستفاده از اموال دولتی به نفع بانک افریکن کنتیننتال<ref>African Continental Bank</ref>&nbsp;که سهام‌دارِ آن بود متهم و دادگاهی شد. آثارش، که عمدتاً دربارۀ ملی‌گرایی افریقایی است، عبارت‌اند از ''افریقای بیدارشده''<ref>''Renascent Africa''</ref>&nbsp;(۱۹۳۷)،''افریقایی‌ها در دوران باستان و قرون وسطا''<ref>''The African in Ancient and Medieval History''</ref> (۱۹۳۸)، ''برنامۀ سیاسی نیجریه''<ref>''Political blueprint of Nigeria''</ref>&nbsp;(۱۹۴۳) و ''انقلاب نظامی در نیجریه''<ref>''Military Revolution in Nigeria''</ref>&nbsp;(۱۹۷۲).
 &nbsp;