آکنه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:10160700-1.jpg|بندانگشتی]] | |||
آکْنِه (acne)<br/> | آکْنِه (acne)<br/> | ||
(یا: جوش غرور جوانی) نوعی [[بثورات جلدی]]<ref>skin eruption</ref>، عمدتاً در نوجوانان و جوانان. علت آن [[التهاب]] غدد سباسه<ref>sebaceous glands</ref> است. این غدد [[سبوم]]<ref>sebum</ref> ترشح میکنند که نوعی مادۀ چرب و نرمکنندۀ طبیعی پوست است. زمانیکه دهانۀ این غدد مسدود شود، برآمدگیهایی چرکین ایجاد میکند. آکنۀ نوجوانان بیشتر در ناحیۀ صورت، پشت، و سینه دیده میشود. کلر آکنه<ref>Chloracne</ref> نوع دیگری از آکنه است که شیوع کمتری دارد و بر اثر تماس با مواد شیمیایی تحریککننده ایجاد میشود. با آغاز بلوغ، ترشح «هورمونهای آندروژنی<ref>androgenic hormones</ref>» افزایش مییابد و باعث تحریک غدد سباسه و ترشح مقدار بیشتری سبوم میشود. به این حالت سبوره<ref>seborrhoea</ref> میگویند. در آکنه، گاه ترکیب شیمیایی سبوم بر اثر فعالیت باکتریهایی با نام کورینه باکتریوم آکنه<ref>Corynebacterium acnes</ref>، که به صورت طبیعی در مجاری پیلوسباسه<ref>pilosebaceous ducts</ref> یافت میشوند، تغییر میکند. سبوم تغییریافته محرک قویِ پوست است. ورود سبومِ تغییریافته به نواحی مجاور جلد<ref>dermis</ref> یا لایههای عمقیتر پوست باعث ایجاد پاپول (جوش سفت)<ref>papule</ref> یا «پوستول<ref>pustule</ref>» (جوش چرکی<ref>pus-containing pimple</ref>)، و در موارد شدیدتر ندول<ref>nodule</ref> و [[کیست]]<ref>cyst</ref> میشود. در این موارد، ممکن است پوست آسیب دایم ببیند. در آکنه، گاهی مسیر خروج سبوم را هستهای از جنس مواد شاخی با پوششی حاوی رنگدانههای [[ملانین]]<ref>melanin</ref> مسدود میکند. این هسته را کومدو<ref>Comedo</ref> یا سرسیاه<ref>blackhead</ref> مینامند. کومدوها را نباید مالید یا فشار داد، زیرا باعث آسیبدیدگی دایمی پوست میشوند. کومدوها را میشود با ابزاری مخصوص خارج کرد. موارد خفیف آکنه با مصرف موضعی کرمهای لایهبردار پوست و اشعۀ ماورای بنفش<ref>ultraviolet </ref> درمان میشود. در موارد شدید، [[آنتی بیوتیک|آنتیبیوتیک]]<ref>antibiotic</ref> (پادزی)ها، مخصوصاً [[تتراسیکلین]]<ref>tetracycline</ref>، مؤثرند. آکنۀ [[روزاسه]]<ref>acne light</ref> را نباید با آکنه اشتباه گرفت. وجه مشخصۀ این بیماری سرخشدن بینی و تشکیل جوش است. سابقاً تصور میشد که [[الکلیسم]]<ref>alcoholism</ref> علت ایجاد آکنه روزاسه است، اما این بیماری در کسانی که اصلاً الکل مصرف نمیکنند هم دیده شده است. احتمال بروز این حالت در شرایط گُرگرفتگیِ<ref>flushing</ref> شدید بیشتر است و بنابراین، در زمان [[یایسگی|یائسگی]]<ref>menopause</ref> شایعتر است. | |||
| |
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۱۲
آکْنِه (acne)
(یا: جوش غرور جوانی) نوعی بثورات جلدی[۱]، عمدتاً در نوجوانان و جوانان. علت آن التهاب غدد سباسه[۲] است. این غدد سبوم[۳] ترشح میکنند که نوعی مادۀ چرب و نرمکنندۀ طبیعی پوست است. زمانیکه دهانۀ این غدد مسدود شود، برآمدگیهایی چرکین ایجاد میکند. آکنۀ نوجوانان بیشتر در ناحیۀ صورت، پشت، و سینه دیده میشود. کلر آکنه[۴] نوع دیگری از آکنه است که شیوع کمتری دارد و بر اثر تماس با مواد شیمیایی تحریککننده ایجاد میشود. با آغاز بلوغ، ترشح «هورمونهای آندروژنی[۵]» افزایش مییابد و باعث تحریک غدد سباسه و ترشح مقدار بیشتری سبوم میشود. به این حالت سبوره[۶] میگویند. در آکنه، گاه ترکیب شیمیایی سبوم بر اثر فعالیت باکتریهایی با نام کورینه باکتریوم آکنه[۷]، که به صورت طبیعی در مجاری پیلوسباسه[۸] یافت میشوند، تغییر میکند. سبوم تغییریافته محرک قویِ پوست است. ورود سبومِ تغییریافته به نواحی مجاور جلد[۹] یا لایههای عمقیتر پوست باعث ایجاد پاپول (جوش سفت)[۱۰] یا «پوستول[۱۱]» (جوش چرکی[۱۲])، و در موارد شدیدتر ندول[۱۳] و کیست[۱۴] میشود. در این موارد، ممکن است پوست آسیب دایم ببیند. در آکنه، گاهی مسیر خروج سبوم را هستهای از جنس مواد شاخی با پوششی حاوی رنگدانههای ملانین[۱۵] مسدود میکند. این هسته را کومدو[۱۶] یا سرسیاه[۱۷] مینامند. کومدوها را نباید مالید یا فشار داد، زیرا باعث آسیبدیدگی دایمی پوست میشوند. کومدوها را میشود با ابزاری مخصوص خارج کرد. موارد خفیف آکنه با مصرف موضعی کرمهای لایهبردار پوست و اشعۀ ماورای بنفش[۱۸] درمان میشود. در موارد شدید، آنتیبیوتیک[۱۹] (پادزی)ها، مخصوصاً تتراسیکلین[۲۰]، مؤثرند. آکنۀ روزاسه[۲۱] را نباید با آکنه اشتباه گرفت. وجه مشخصۀ این بیماری سرخشدن بینی و تشکیل جوش است. سابقاً تصور میشد که الکلیسم[۲۲] علت ایجاد آکنه روزاسه است، اما این بیماری در کسانی که اصلاً الکل مصرف نمیکنند هم دیده شده است. احتمال بروز این حالت در شرایط گُرگرفتگیِ[۲۳] شدید بیشتر است و بنابراین، در زمان یائسگی[۲۴] شایعتر است.
- ↑ skin eruption
- ↑ sebaceous glands
- ↑ sebum
- ↑ Chloracne
- ↑ androgenic hormones
- ↑ seborrhoea
- ↑ Corynebacterium acnes
- ↑ pilosebaceous ducts
- ↑ dermis
- ↑ papule
- ↑ pustule
- ↑ pus-containing pimple
- ↑ nodule
- ↑ cyst
- ↑ melanin
- ↑ Comedo
- ↑ blackhead
- ↑ ultraviolet
- ↑ antibiotic
- ↑ tetracycline
- ↑ acne light
- ↑ alcoholism
- ↑ flushing
- ↑ menopause