گالیپولی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:


گالیپولی (Gallipoli)<br /> [[File:36020500-2.jpg|thumb|مجسمه‌های یادبود جنگ در موزه باز گالیپولی]](یا: گلیبولی) (به ترکی گلیبولو<ref>Gelibolu </ref>؛ شبه‌جزیرۀ باستانی خرسونِسوس<ref>Chersonesus </ref>) دریابندر و شبه‌جزیره‌ای در شمال غربی [[ترکیه|ترکیۀ]] اروپایی، در ساحل [[داردانل]]<ref>Dardanelles </ref>، به فاصلۀ ۲۲۴‌کیلومتری جنوب غربی [[استانبول]]. ۱۷هزار نفر جمعیت دارد (۱۹۹۰). گالیپولی، که بر مدخل شمال شرقی تنگه مشرف است، دو لنگرگاه دارد و پایگاه اصلی نیروی دریایی ترکیه به‌شمار می‌رود. صنایع آن عبارت‌اند از ماهیگیری و تولید کنسرو ساردین؛ چوپ‌پنبه و نفت نیز صادر می‌کند. این شبه‌جزیره که از ۱۳۵۴م به ترکیه تعلق داشته است، در [[جنگ جهانی اول]]<ref>World War I</ref> صحنۀ نبردهای شدید بود. میدان‌های جنگ و گورستان‌های متحدین اکنون به پارک تاریخی ملی‌ تبدیل شده‌اند. در نزدیکی ساحل دریا قلعه‌ای متعلق به قرن ۸م قرار دارد و سردابه‌های یوستی‌نیانوس اول<ref>Justinian I </ref>، امپراتور بیزانس<ref>Byzantine Emperor</ref>، نیز در این شهر است. گالیپولی از زمان‌های قدیم خط مقدم دفاع از استانبول بوده است. ترک‌های عثمانی پس از پس‌گرفتن این بندر از مزدوران کاتالان<ref>Catalan </ref> در ۱۳۴۵م بر استحکامات آن افزودند. در ۱۸۵۴، که گالیپولی مقر فرماندهی نیروهای بریتانیایی و فرانسوی در [[جنگ کریمه]]<ref>Crimean War</ref> بود، باز هم بر استحکامات آن افزوده شد؛ در ۱۸۷۸ نیز استحکامات نو شد و گسترش یافت. نام آن مأخوذ از شهر کالیپومی، همان شهر باستانی کالیپولیس در منتهی‌الیه شرق داردانل در مدخل [[مدیترانه، دریای|دریای مدیترانه]]، است. شهرت آن به‌سبب نبرد تعیین‌کننده‌ای است که از ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۶ در این ناحیه اتفاق افتاد. نیز ← [[نبرد_گالیپولی|نبرد_گالیپولی]]
گالیپولی (Gallipoli)<br /> [[File:36020500-2.jpg|thumb|مجسمه‌های یادبود جنگ در موزه باز گالیپولی]](یا: گلیبولی) (به ترکی گلیبولو<ref>Gelibolu </ref>؛ شبه‌جزیرۀ باستانی خرسونِسوس<ref>Chersonesus </ref>) دریابندر و شبه‌جزیره‌ای در شمال غربی [[ترکیه|ترکیۀ]] اروپایی، در ساحل [[داردانل]]<ref>Dardanelles </ref>، به فاصلۀ ۲۲۴‌کیلومتری جنوب غربی [[استانبول]]. ۱۷هزار نفر جمعیت دارد (۱۹۹۰). گالیپولی، که بر مدخل شمال شرقی تنگه مشرف است، دو لنگرگاه دارد و پایگاه اصلی نیروی دریایی ترکیه به‌شمار می‌رود. صنایع آن عبارت‌اند از ماهیگیری و تولید کنسرو ساردین؛ چوپ‌پنبه و نفت نیز صادر می‌کند. این شبه‌جزیره که از ۱۳۵۴م به ترکیه تعلق داشته است، در [[جنگ جهانی اول]]<ref>World War I</ref> صحنۀ نبردهای شدید بود. میدان‌های جنگ و گورستان‌های متحدین اکنون به پارک تاریخی ملی‌ تبدیل شده‌اند. در نزدیکی ساحل دریا قلعه‌ای متعلق به قرن ۸م قرار دارد و سردابه‌های یوستی‌نیانوس اول<ref>Justinian I </ref>، امپراتور بیزانس<ref>Byzantine Emperor</ref>، نیز در این شهر است. گالیپولی از زمان‌های قدیم خط مقدم دفاع از استانبول بوده است. ترک‌های عثمانی پس از پس‌گرفتن این بندر از مزدوران کاتالان<ref>Catalan </ref> در ۱۳۴۵م بر استحکامات آن افزودند. در ۱۸۵۴، که گالیپولی مقر فرماندهی نیروهای بریتانیایی و فرانسوی در [[جنگ کریمه]]<ref>Crimean War</ref> بود، باز هم بر استحکامات آن افزوده شد؛ در ۱۸۷۸ نیز استحکامات نو شد و گسترش یافت. نام آن مأخوذ از شهر کالیپومی، همان شهر باستانی کالیپولیس در منتهی‌الیه شرق داردانل در مدخل [[مدیترانه، دریای|دریای مدیترانه]]<ref>Mediterranean Sea</ref>، است. شهرت آن به‌سبب نبرد تعیین‌کننده‌ای است که از ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۶ در این ناحیه اتفاق افتاد. نیز ← [[نبرد_گالیپولی|نبرد_گالیپولی]]


&nbsp;
&nbsp;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۲

گالیپولی (Gallipoli)

مجسمه‌های یادبود جنگ در موزه باز گالیپولی

(یا: گلیبولی) (به ترکی گلیبولو[۱]؛ شبه‌جزیرۀ باستانی خرسونِسوس[۲]) دریابندر و شبه‌جزیره‌ای در شمال غربی ترکیۀ اروپایی، در ساحل داردانل[۳]، به فاصلۀ ۲۲۴‌کیلومتری جنوب غربی استانبول. ۱۷هزار نفر جمعیت دارد (۱۹۹۰). گالیپولی، که بر مدخل شمال شرقی تنگه مشرف است، دو لنگرگاه دارد و پایگاه اصلی نیروی دریایی ترکیه به‌شمار می‌رود. صنایع آن عبارت‌اند از ماهیگیری و تولید کنسرو ساردین؛ چوپ‌پنبه و نفت نیز صادر می‌کند. این شبه‌جزیره که از ۱۳۵۴م به ترکیه تعلق داشته است، در جنگ جهانی اول[۴] صحنۀ نبردهای شدید بود. میدان‌های جنگ و گورستان‌های متحدین اکنون به پارک تاریخی ملی‌ تبدیل شده‌اند. در نزدیکی ساحل دریا قلعه‌ای متعلق به قرن ۸م قرار دارد و سردابه‌های یوستی‌نیانوس اول[۵]، امپراتور بیزانس[۶]، نیز در این شهر است. گالیپولی از زمان‌های قدیم خط مقدم دفاع از استانبول بوده است. ترک‌های عثمانی پس از پس‌گرفتن این بندر از مزدوران کاتالان[۷] در ۱۳۴۵م بر استحکامات آن افزودند. در ۱۸۵۴، که گالیپولی مقر فرماندهی نیروهای بریتانیایی و فرانسوی در جنگ کریمه[۸] بود، باز هم بر استحکامات آن افزوده شد؛ در ۱۸۷۸ نیز استحکامات نو شد و گسترش یافت. نام آن مأخوذ از شهر کالیپومی، همان شهر باستانی کالیپولیس در منتهی‌الیه شرق داردانل در مدخل دریای مدیترانه[۹]، است. شهرت آن به‌سبب نبرد تعیین‌کننده‌ای است که از ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۶ در این ناحیه اتفاق افتاد. نیز ← نبرد_گالیپولی

 


  1. Gelibolu
  2. Chersonesus
  3. Dardanelles
  4. World War I
  5. Justinian I
  6. Byzantine Emperor
  7. Catalan
  8. Crimean War
  9. Mediterranean Sea