منوچهر آزمون

منوچهر آزمون
زادروز	تهران 1309ش
درگذشت	تهران 1358ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	اخذ مدرک دكترا از دانشگاه لایپزیگ آلمان در رشتۀ حقوق سياسی و علوم اجتماعی
شغل و تخصص اصلی	سیاستمدار
شغل و تخصص های دیگر	نمایندۀ مجلس شورای ملی در دورۀ بیست و چهارم- وزیر کار و امور اجتماعی، و استاندار فارس به ترتیب در کابینه های امیر عباس هویدا و جمشید آموزگار
گروه مقاله	تاریخ ایران

منوچهر آزمون

دادگاه منوچهر آزمون. 20 فروردین 58

منوچهر آزمون (تهران 1309- همان جا 1358ش)

نمایندۀ مجلس شورای ملی در دورۀ بیست و چهارم، و نیز وزیر کار و امور اجتماعی، و استاندار فارس به ترتیب در کابینه های امیر عباس هویدا و جمشید آموزگار. او فرزند ابوالقاسم آزمون، کارمند وزارت دارایی و سپس ساواک، و نوۀ دختری شیخ فضل‌الله نوری بود. او از طرف مادری با خانوادۀ آیت‌ الله عبدالنبی نبوی نوری خویشاوندی داشت.

منوچهر آزمون تحصيلات ابتدایی و متوسطه را در تهران به اتمام رساند. سپس در کنکور اعزام خارج از کشور شرکت کرد و در 1329 برای ادامه تحصيل به آلمان رفت و در رشتۀ حقوق سياسی و علوم اجتماعی موفق به اخذ مدرک دكترا از دانشگاه لایپزیگ شد.

در ۱۳۳۱، که به علت مشکلات مالی دولت وقت ارز تحصیلی دانشجویان قطع شد، او ناچار شد در کارخانۀ دویتس به تراشکاری بپردازد. مدتی پس از آن، به سبب مشکلات اقتصادی از دانشگاه کلن در آلمان‌ غربی به شهر لایپزیگ در آلمان‌ شرقی رفت، که از ۱۳۳۶ به مرکز فعالیت رهبری حزب توده تبدیل شده بود. پس از آن بود که آزمون به حزب تودۀ ايران پیوست و به عنوان نماینده و سخنگوی دانشجويان كمونيست ايرانی فعاليتش را آغاز كرد.

او همزمان دورۀ تخصصی فلسفۀ مارکسیستی و اصول سازمانی احزاب کمونیست را در دانشکدۀ کارل‌ مارکس گذراند و سپس به آلمان‌ غربی برگشت.

او چند روز پیش از بازگشت به آلمان، با یک زن تبعۀ آلمان ‌شرقی به نام کارین هوفمیستر ازدواج کرد که ثمره اش دختری با نام مریم یا کارنلیا بود.

هنگام تحصیل در آلمان‌ غربی، او به تدریج از مخالفان رژیم سلطنتی ایران شد و با سوسیالیست‌ها و کمونیست‌ها همکاری نزدیک پیدا کرد و هستۀ اصلی دانشجویان ایرانی مخالف مقیم آلمان‌ غربی را بنیان نهاد و خودش رهبری و هدایت آن‌ها را بر عهده گرفت.

هر بار که شاه به آلمان می‌رفت، او مخالفان را برای تظاهرات علیه وی رهبری می‌کرد.

پس از چند سال مبارزه در آلمان، آزمون سرانجام با دولت ایران کنار آمد و ظاهراً از افکار خودش دست برداشت و قرار شد به ایران برگردد و دولت از وجودش بهره‌ مند شود.

به علت تصمیمش برای بازگشت به وطن، همسرش از او جدا شد و به زادگاهش برگشت. آزمون در ایران، در ۱۳۴۱ با شهناز مستوفی ازدواج کرد و از او صاحب دو فرزند شد.

او بعد از بازگشت به ایران، به عنوان طراح و ایدئولوگ، به استخدام سازمان امنیت درآمد و سیاست‌های مبارزه با دانشجویان مخالف مقیم خارج از کشور را طراحی می‌کرد. آزمون با همکاری ساواک، سازمان دانشجویان توده‌ای را در آلمان لو داد.

پس از سقوط کابینۀ شریف‌ امامی‌ و روی کار آمدن دولت ازهاری، منوچهر آزمون به اتهام توطئه علیه رژیم و ارتباط با خارجی‌ها بازداشت شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، او به حکم دادگاه انقلاب، در ۲۰ فروردین ۱۳۵۸ به همراه تعدادی از مقامات بلند پایۀ رژیم شاه، محکوم به اعدام و تیر باران شد.