اسودبرگ، تئودور: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
جز (Mohammadi3 صفحهٔ اسودبرگ، تئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱م) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به اسودبرگ، تئودور منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱)(Svedberg, Theodor)
اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱م)(Svedberg, Theodor)


{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}
}}
[[پرونده:11336000.jpg|بندانگشتی|تئودور اسودبرگ]]
[[پرونده:11336000.jpg|بندانگشتی|تئودور اسودبرگ]]
شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ<ref>ultracentrifuge</ref> را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از [[پروتیین|پروتئین]]<ref>protein</ref> تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره<ref>long-chain polymers</ref> گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶ به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده<ref>dispersed systems</ref> به او اعطا شد. در حوالی گِوْله<ref>Gävle</ref> زاده شد و در [[اوپسالا، شهر|اوپسالا]]<ref>Uppsula</ref> درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای<ref>Institute of Nuclear Chemistry</ref> در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های<ref>organosols</ref> جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ<ref>ultramicroscope</ref> ذرات را در این سول<ref>sol</ref>ها مطالعه و نظریۀ [[اینشتین، آلبرت (۱۸۷۹ـ۱۹۵۵)|آلبرت اینشتین]] را دربارۀ حرکت براونی<ref>Brownian movement</ref> تأیید کرد. او کشف کرد که [[توریوم]] ـ X‌‌‌<ref>thorium-X</ref>، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸<ref>lead-208</ref> شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های [[باریوم]]<ref>barium salts</ref>، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، [[سدی، فردریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)|فریدریک سُدی]]<ref>Frederick Soddy</ref>، امکان حضور [[ایزوتوپ|ایزوتوپ‌]]<nowiki/>ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی<ref>photographic emulsions</ref> نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی<ref>synthetic polymers</ref> [[میکروسکوپ الکترونی]]<ref>electron microscopy</ref> را برای مطالعۀ [[سلولز]]<ref>cellulose</ref> مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش [[اشعه ایکس|اشعۀ ایکس]]<ref>X-ray diffraction techniques</ref> را برای بررسی فیبرهای سلولزی<ref>cellulose fibres</ref>، و پراش الکترونی<ref>electron diffraction</ref> را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی<ref>colloidal micelles</ref> و بلورک‌ها<ref>crystallites</ref> به‌کار برد.
شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳م، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ<ref>ultracentrifuge</ref> را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از [[پروتیین|پروتئین]]<ref>protein</ref> تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره<ref>long-chain polymers</ref> گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶م به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده<ref>dispersed systems</ref> به او اعطا شد. در حوالی گِوْله<ref>Gävle</ref> زاده شد و در [[اوپسالا، شهر|اوپسالا]]<ref>Uppsula</ref> درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹م، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷م، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای<ref>Institute of Nuclear Chemistry</ref> در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های<ref>organosols</ref> جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ<ref>ultramicroscope</ref> ذرات را در این سول<ref>sol</ref>ها مطالعه و نظریۀ [[اینشتین، آلبرت (۱۸۷۹ـ۱۹۵۵)|آلبرت اینشتین]] را دربارۀ حرکت براونی<ref>Brownian movement</ref> تأیید کرد. او کشف کرد که [[توریوم]] ـ X‌‌‌<ref>thorium-X</ref>، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸<ref>lead-208</ref> شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های [[باریوم]]<ref>barium salts</ref>، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، [[سدی، فردریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)|فریدریک سُدی]]<ref>Frederick Soddy</ref>، امکان حضور [[ایزوتوپ|ایزوتوپ‌]]<nowiki/>ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳م، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی<ref>photographic emulsions</ref> نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی<ref>synthetic polymers</ref> [[میکروسکوپ الکترونی]]<ref>electron microscopy</ref> را برای مطالعۀ [[سلولز]]<ref>cellulose</ref> مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش [[اشعه ایکس|اشعۀ ایکس]]<ref>X-ray diffraction techniques</ref> را برای بررسی فیبرهای سلولزی<ref>cellulose fibres</ref>، و پراش الکترونی<ref>electron diffraction</ref> را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی<ref>colloidal micelles</ref> و بلورک‌ها<ref>crystallites</ref> به‌کار برد.


<br />
<br />

نسخهٔ ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۵

اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱م)(Svedberg, Theodor)

تئودور اسودبرگ
Theodor Svedberg
زادروز حوالی گِوْله ۱۸۸۴م
درگذشت ۱۹۷۱م
ملیت سوئدی
تحصیلات و محل تحصیل اوپسالا
شغل و تخصص اصلی شیمی دان
گروه مقاله شیمی و بیوشیمی
جوایز و افتخارات جایزه نوبل شیمی (۱۹۲۶)
تئودور اسودبرگ

شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳م، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ[۱] را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از پروتئین[۲] تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره[۳] گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶م به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده[۴] به او اعطا شد. در حوالی گِوْله[۵] زاده شد و در اوپسالا[۶] درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹م، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷م، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای[۷] در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های[۸] جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ[۹] ذرات را در این سول[۱۰]ها مطالعه و نظریۀ آلبرت اینشتین را دربارۀ حرکت براونی[۱۱] تأیید کرد. او کشف کرد که توریوم ـ X‌‌‌[۱۲]، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸[۱۳] شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های باریوم[۱۴]، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، فریدریک سُدی[۱۵]، امکان حضور ایزوتوپ‌ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳م، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی[۱۶] نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی[۱۷] میکروسکوپ الکترونی[۱۸] را برای مطالعۀ سلولز[۱۹] مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش اشعۀ ایکس[۲۰] را برای بررسی فیبرهای سلولزی[۲۱]، و پراش الکترونی[۲۲] را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی[۲۳] و بلورک‌ها[۲۴] به‌کار برد.



  1. ultracentrifuge
  2. protein
  3. long-chain polymers
  4. dispersed systems
  5. Gävle
  6. Uppsula
  7. Institute of Nuclear Chemistry
  8. organosols
  9. ultramicroscope
  10. sol
  11. Brownian movement
  12. thorium-X
  13. lead-208
  14. barium salts
  15. Frederick Soddy
  16. photographic emulsions
  17. synthetic polymers
  18. electron microscopy
  19. cellulose
  20. X-ray diffraction techniques
  21. cellulose fibres
  22. electron diffraction
  23. colloidal micelles
  24. crystallites