کلایپدا
کِلایْپِدا (Klaipeda)
(نام سابق: مِمِل[۱]) بندر اصلی لیتوانی، در ساحل بالتیک در مصب رود دِیْن[۲]، با ۲۰۶هزار نفر جمعیت (۱۹۹۱). در ۲۹۰کیلومتری شمال غربی ویلنیوس[۳] واقع شده است. صنایع آن عبارتاند از کشتیسازی، ماهیگیری و ذوب آهن. تجارت الوار و غلات نیز رواج دارد. در ۱۲۵۲م، شهسواران توتونی[۴]، کلایپدا را در محل قلعهای محلی به نام مِمِلبورگ[۵] بنا کردند؛ این بندر اندکی بعد به اتحادیۀ هانسایی[۶] پیوست و بارها بین سوئد، روسیه، و پروس/آلمان دست به دست شد. از ۱۹۲۳ بخشی از لیتوانی مستقل، و پس از دورۀ اشغالگری آلمانیها (۱۹۳۹ـ ۱۹۴۵)، بخشی از جمهوری شوروی لیتوانی[۷] (۱۹۴۵ـ۱۹۹۱) شد. کلایپدا و منطقۀ پیرامون آن از ۱۶۳۵ تا پایان جنگ جهانی اول بخشی از پروس شرقی[۸] بود؛ چون اقلیت لیتوانیایی بسیاری داشت، برطبق پیمان ورسای[۹] به لیتوانی واگذار شد (۱۹۲۳). کلایپدا پایانۀ خط لولۀ مهم ولگا ـ اورال[۱۰] و نیز محل صادر کردن نفت است.