پیرنیا، حسن (۱۲۵۲ـ۱۳۱۴ش)
| حسن پیرنیا | |
|---|---|
| زادروز |
۱۲۵۲ش |
| درگذشت | ۱۳۱۴ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| شغل و تخصص های دیگر | نویسنده |
| لقب | مشیرالدوله |
| آثار | تاریخ ایران باستان؛ حقوق بین الملل؛ دستورالعمل اصول محاکمات جزایی |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
حسن پیرنیا (۱۲۵۲ـ ۱۳۱۴ش)
(معروف به مشیرالدوله) از رجال معروف و نامدار اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی. فرزند میرزا نصرالله خان مُشیرالدوله نائینی بود که در ۱۴سالگی علوم نظامی و حقوق را در روسیه آموخت و پس از آن، با لقب «مُشیرالْمُلْک» مأمور خدمت در سفارت ایران در سَن‌پترزبورگ شد. در ۱۳۱۷ق مدرسۀ علوم سیاسی را تأسیس کرد و در سفر دوم مظفرالدین شاه به اروپا (۱۳۲۰ق) مترجم شاه بود و در بازگشت، سفیر ایران در سن‌پترزبورگ شد. در نهضت مشروطه، در نگارش قانون اساسی مشروطه کمک بسیار کرد.
پیرنیا بارها عضو هیئت دولت شد و در کابینه‌های گوناگون وزیر امور خارجه، عدلیه، فرهنگ و معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه جنگ، تجارت، پست و تلگراف بود و از اسفند ۱۲۹۳ تا شهریور ۱۳۰۲ش چهار بار نخست‌وزیر شد. پس از آن‌که از سیاست کناره گرفت باقی عمر خود را با تألیف کتاب و امور فرهنگی گذراند.
تاریخ ایران باستان، حقوق بین الملل، دستورالعمل اصول محاکمات جزائی، داستان‌های ایران قدیم و قوانین موقتی محاکمات ازجملۀ آثار اوست.