آوج، شهرستان
آوج، شهرستان (County) Avaj
واقع در استان قزوین، مشتمل بر بخشهای مرکزی و آبگرم، با مرکزیت اداری شهر آوج. این شهرستان در سال 1391ش با جدا شدن از شهرستان بویین زهرا به شهرستان ارتقاء یافته است. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت آوج 43,798نفر است. این شهرستان که در نواحی جنوب غربی استان قزوین واقع است، شامل پنج دهستان به نامهای حصار ولیعصر، خرقان غربی، خرقان شرقی، کلنجین و آبگرم و دو شهرِ آوج و آبگرم میشود. از شمال با شهرستان تاکستان، از شرق با شهرستان بویین زهرا، از غرب با استان زنجان و از سمت جنوب با استانهای همدان و مرکزی محدود میشود.
محدودۀ کنونی شهرستان، بخشی از منطقۀ تاریخی خرقان بزرگ است که در تقسیمات کشوری دورۀ قاجار و پس از آن بین استانهای تهران، قزوین، زنجان و همدان تقسیم شده است. این منطقه از دیرباز به دلیل آب و هوای ییلاقی و حاصلخیز بودن خاکش و خاصه قرار داشتن در مسیر شاهراههای مهم کشور و پایتخت حکومتهای گوناگون (ری، همدان، تبریز، قزوین، تهران، شیراز و اصفهان)، ناحیهای پررونق و پرجمعیت بوده است. شهرستان آوج از نظر اقلیمی در نواحی کوهستانی آب و هوای سرد و نسبتاً مرطوب و در دشتها معتدل و خشک است. هردو ناحیۀ این شهرستان، با وجود بارندگی زیر متوسط منطقه، از نظر کشاورزی و باغداری حاصلخیز و پرثمر است. مهمترین محصولات باغی و کشاورزی آوج عبارتند از: گردو، انگور، سیب، هلو، زردآلو، بادام، گندم و غلات، و انواع آلو. علاوه بر این، تولید محصولات جالیزی باکیفیت نیز در دشتهای این شهرستان رونق زیادی دارد. علاوه بر مناظر و تفرجگاههای تفریحی زیاد، در سطح شهرستان آوج آثار و مناطق تاریخی و مذهبی زیادی وجود دارد که از آن جملهاند: برجهای دوگانۀ خرقان، کاروانسرای شاهعباسی آوج، امامزادههای روستای کلنجین، امامزاده اسماعیل خروسدره و امامزاده علاءالدین. زبان مردم این شهرستان ترکی آذربایجانی و شغل غالب آنها کشاورزی و دامداری است.