آموزش و پرورش عشایری
آموزش و پرورش عشایری (Nomadic Education)
آموزش و پرورش مناسب با نظام کوچرو عشایری ایران. عشایر یا جامعۀ عشایری، آن بخش از جمعیت کشور ایران است که از طریق دامداری زندگی میکنند و به اقتضای اقتصاد دامداری، تشکیلاتی ایلیاتی و شبانی دارند که در تمام یا قسمتی از سال، در محل یا مسیری معین، ساکن یا در حال حرکت (کوچ)اند و زندگی چادرنشینی دارند. آموزش و پرورش عشایری ایران، در حال حاضر، در اساس چندان فرقی با آموزش و پرورش روستایی یا شهری ایران ندارد و برای عشایر نیز مدارسی دایر است؛ لیکن بهسبب دشواریهای ناشی از کوچ و حرکت، برخی از مدارس عشایری بهصورت مدارس متحرک تشکیل میشود. این مدارس، غالباً کوچک و بهصورت کلاس چندپایه (یک معلمی)اند که یک معلم در کلاس خود ترکیبی از دانشآموزان چند پایۀ متفاوت را اداره میکند. آموزش و پرورش رسمی عشایر ایران در ۱۳۰۸ش، با طرح اسکان عشایر، آغاز شد و برای عشایر اسکانیافته، چند مدرسۀ ابتدایی با عنوان دارالتربیه عشایری بهصورت شبانهروزی دایر شد. در سالهای بعد، مدارس عشایری جدید و نیز دانشسراهای تربیت معلم عشایری تأسیس شدند و در سال تحصیلی ۱۳۵۴ـ۱۳۵۵ش، تعداد مدارس عشایری ایران به ۲,۰۴۲ رسید و ۸۰,۴۸۵ نفر از کودکان عشایر خواندن و نوشتن فارسی و ریاضیات و علوم و سایر دروس ابتدایی را آموخته بودند. اکنون نیز آموزش و پرورش عشایری، بهعنوان بخشی از سازمانهای آموزش و پرورش استانهای ایران، ادامه دارد و برای تدریس، علاوه بر معلمان عادی، از سرباز معلمها، که دورۀ خدمت نظاموظیفه خود را در مقام معلم در مناطق محروم میگذرانند، نیز استفاده میشود.