حسین صبا (نوازنده)
| حسین صبا | |
|---|---|
| زادروز |
تهران ۱۳۰۳ش |
| درگذشت | تهران 18 اردی‌بهشت 1338ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | هنرستان موسیقی ملی |
| شغل و تخصص اصلی | نوازنده و مدرس سنتور |
| سبک | سنتی |
| آثار | کتاب خودآموز سنتور |
| گروه مقاله | موسیقی |
حسین صبا (تهران ۱۳۰۳ش- تهران 18 اردی‌بهشت 1338ش)
نوازنده و مدرس ایرانی سنتور. پدرش، میرزا حسین خان صبا (ملقب به کمال‌السلطان و بنیان‌گذار روزنامه‌ی ستاره‌ی ایران) بوده است. پیش از تولد حسین، پدرش در زندان رضاشاه می‌میرد و او زیر نظر مادر و خانواده مادری‌اش بزرگ می‌شود. از سنین نوجوانی موسیقی را شروع کرد و اولین استاد سنتور هنرستان موسیقی ملی بود که سنتورنوازی را نزد حبیب سماعی فراگرفت و سپس به محضر ابوالحسن صبا رفت و نت‌خوانی و نواختن سنتور را نزد او تکمیل کرد. او پیانو را نیز نزد ملیک اصلانیان یاد گرفته است. حسین صبا در این دوره تنها نوازنده‌ی سنتور (به غیر از ابوالحسن صبا) بوده که به خط نت آشنایی داشته است.
صبا از اواخر دهه‌ی 1320 با معرفی روح‌الله خالقی به رادیو می‌رود و به تکنوازی سنتور می‌پردازد. در سال 1328 بعد از انحلال انجمن موسیقی ملی، روح‌الله خالقی هنرستان موسیقی ملی را تأسیس و برای تدریس سنتور از حسین صبا دعوت کرد. او از این سال تا چندماه پیش از مرگش بی‌وقفه در هنرستان سنتور و پیانو تدریس کرده است. از حسین صبا جز نوارهایی که دوستانش در محافل خصوصی ضبط کرده‌اند و قطعه‌ای در دستگاه سه‌گاه، در آلبوم صد سال سنتور، چیزی باقی نمانده است. از او یک کتاب خودآموز سنتور (بخش اول آموزش سنتور؛ بخش دوم کتاب شور: شامل آهنگ‌های ابوعطا، افشاری، بیات ترک، دشتی و نوا؛ بخش سوم کتاب شور: شامل آهنگ‌های همایون، اصفهان، ماهور و چهارگاه) نیز چاپ شده که از دقیق‌ترین و بهترین کتاب‌های آموزش سنتور است. صبا شاگردان بسیاری نیز تربیت کرد که برجسته‌ترین آن‌ها ارفع اطرایی و گلنوش خالقی‌اند.
حسین صبا در جوانی به خاطر ابتلا به سرطان مغز درگذشت و در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.