مسجد بی بی خانم
مسجد بیبی خانم Bibi-Khanym Mosque
(نام دیگر: مسجد جامع سمرقند) از بناهای دورۀ تیمور گورکانی. احداث این مسجد، که در متون دورۀ تیموری مسجد آدینه نیز نامیده شده، به فرمان تیمور و به افتخار همسر وی در ۸۰۱ق آغاز شد. بنابه گفتۀ شرفالدین علی یزدی در ظفرنامه، ۲۰۰ تن از ماهرترین سنگتراشان از مناطق آذربایجان، فارس، و هندوستان در ساخت آن همکاری داشتند و ۵۰۰ نفر نیز در کوههای اطراف سمرقند، مصالح ایشان را فراهم و ارسال میکردند. حملونقل این مقدار انبوه از سنگ بهکمک فیلهایی انجام میپذیرفت، که تیمور از هندوستان به غنیمت آورده بود. این بنا را ۴۸۰ ستون بزرگ، سرپا نگه داشته بود. در ۸۰۶ق ساخت این مسجد پایان یافت. متأسفانه بخش عمدهای از این بنا براثر زلزلۀ اواخر قرن ۱۹م تخریب شد.