امیرچوپان
امیرچوپان ( ـ۷۲۸ق)
| امیرچوپان | |
|---|---|
| درگذشت | ۷۲۸ق |
| ملیت | مغول |
| نام‌های دیگر | چوپان نویان |
| شغل و تخصص اصلی | فرمانروا |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
| خویشاوندان سرشناس | ملک بهادر بن تودان نویان (پدر) |
(یا: چوپان نویان) سردار و امیر دورۀ ایلخانان ایران. پسر ملک بهادر بن تودان نویان بود و در زمان ارغون‌خان در دشت گرگان، رشادت‌های فراوان از خود نشان داد و سپاه دشمن را مغلوب کرد. در حملات غازان‌خان به شام با او بود و به‌‌خصوص در مرحلۀ سوم، پس از شکست برخی از امرا، تلاش بسیاری برای به سلامت برگرداندن سپاه غازان کرد. اقدامات او در زمان سلطنت اولجایتو در فتح گیلان موجب تقرب بیشتر وی شد. با به‌قدرت‌‌رسیدن ابوسعید بهادرخان، به‌سبب سن کمش، زمام تمامی کارها در دست امیرچوپان بود، به‌طوری که در جنگ با ازبکان در آذربایجان و در سرکوب ایرنجین رشادت‌ها نشان داد و سلطان به پاداش این دلاوری‌ها خواهر خود، ساقی‌بک را به عقد او درآورد. اما کم‌کم ابوسعید سررشتۀ امور را در دست گرفت و روابطش با امیرچوپان به‌سبب مخالفت وی با ازدواج سلطان با عروسش، بغداد خاتون، تیره شد. سلطان ابوسعید دمشق خواجه، پسر امیرچوپان و همسر بغداد خاتون را به بهانه‌ای واهی کشت و دستور قتل امیرچوپان را نیز صادر کرد. او که در این زمان در خراسان بود، متواری شد و از راه بیابان به هرات نزد ملک غیاث‌الدین کرت رفت و سرانجام به دستور غیاث‌الدین کشته شد.