آلون، هانس اولوف یوستا (۱۹۰۸ـ۱۹۹۵)

آلوِن، هانس اولوف یوستا (۱۹۰۸ـ۱۹۹۵)(Alfvén, Hannes Olof Gösta)

هانس اولوف یوستا آلون Hannes Olof Gösta Alfvén
زادروز	نورچوپینگ ۱۹۰۸م
درگذشت	۱۹۹۵م
ملیت	سوئدی
تحصیلات و محل تحصیل	دانشگاه اوپسالا
شغل و تخصص اصلی	اخترفیزیک دان
گروه مقاله	فیزیک و مکانیک
جوایز و افتخارات	نوبل فیزیک (۱۹۷۰)

هانس اولوف یوستا آلون

اخترفیزیک‌دان سوئدی. در ۱۹۷۰، به سبب پژوهش‌های بنیادی‌اش در فیزیک پلاسما، به ویژه در زمینۀ مغناطوهیدرودینامیک یا مطالعۀ پلاسما در میدان‌های مغناطیسی، جایزۀ نوبل فیزیک را دریافت کرد. در نورچوپینگِ سوئد زاده شد و در دانشگاه اوپسالا درس خواند. در ۱۹۴۰، به مؤسسۀ فناوری سلطنتی استکهلم پیوست و سپس به کار دانشگاهی‌ در همان مؤسسه و نیز در دانشگاه کالیفرنیا، واقع در سان ‌دیه‌گو، ادامه داد. در ۱۹۶۷، به درجۀ استادی دانشگاه مذکور دست ‌یافت. در دهۀ ۱۹۶۰م به نهضت پوگواش پیوست که برتراند راسل از جمله بنیانگذاران آن بود و هدفش آگاهی‌بخشی به افراد دربارۀ خطرات گسترش سلاح‌های هسته‌ای بود. در ۱۹۷۲، از جمله دانشمندان آکسفورد بود که از دولت‌ها خواستند کار در زمینۀ رآکتورهای هسته‌ای سریع را متوقف، و تلاش خود را حول گداخت هسته‌ای متمرکز کنند. آلون قضیۀ شار انجمادی را مطرح کرد. طبق این قضیه، پلاسما در شرایط معین، به خطوط مغناطیسی‌ای از شار گذرنده از خودش محدود می‌شود. او سپس با استفاده از این قضیه منشأ پرتوهای کیهانی را شرح داد. در ۱۹۳۹، به منظور توضیح شفق‌های قطبی و طوفان مغناطیسی نظریه‌‎‎ای عرضه کرد که بر نظریه‌های بعدی دربارۀ مغناطیس‌سپهر زمین تأثیر بسیار داشت. در ۱۹۴۲، این فرض را مطرح کرد که نوعی موج الکترومغناطیسی در پلاسما منتشر می‌شود. بعدها دانشمندان دیگر این پدیده‌ را در پلاسما و فلزات مایع مشاهده کردند. همچنین، در ۱۹۴۲، به این نظریه دست‌ یافت که سیاره‌های منظومۀ خورشیدی از موادی تشکیل شده‌اند که خورشید از ابرهای بین‌ستاره‌ای، شامل گاز و گرد و غبار، جذب کرده است.
 

 

---