آچه
آچِه (Aceh)
| آچه | |
|---|---|
| نام های دیگر | آتجه؛ آچین |
| نام لاتین | Aceh |
| کشور | اندونزی |
| موقعیت | منتهی‌الیه شمالی جزیره سوماترا |
| مرکز | بانداآچه |
| جمعیت | 5,512,219 نفر (۲۰23) |
| مساحت(کیلومتر مربع) | ۵۵,۸۰ |
| تولیدات و صنایع مهم | تولیدات دامی، برنج، و کایوچو |
(یا: آتْجه[۱]؛ آچین[۲]) ایالتی کوهستانی در منتهی‌الیه شمالی جزیرۀ سوماترا[۳]، در اندونزی[۴]، با ۵۵,۸۰ کیلومتر مربع مساحت و 5,512,219 نفر جمعیت (۲۰23م)، مشتمل بر شهرها و بنادر متعدد. مرکز آن، شهر بانداآچه[۵]، کنار رود آچه[۶]، به فاصلۀ ۵کیلومتری دریا، قرار دارد. اغلب مردم آچه مسلمان و پیرو مذهب شافعی با گرایش شیعی‌اند. محصولات عمدۀ آن عبارت‌اند از تولیدات دامی، برنج، و کائوچو[۷]. کوه آتشفشانی پوشیده از درخت لوزِر[۸] (با ۳,۳۸۱ ارتفاع) و آبونگابونگ[۹] (با ۲,۹۸۵ متر ارتفاع) بلندترین مناطق آن به شمار می‌روند. بعضی از سیاحان ایرانی که در دوران صفویه تا هندوچین سفر کرده‌اند، نام آچه را به صورت آچیه ضبط کرده‌اند. برطبق افسانه‌های هزارویک‌شب، جزیرۀ آچیه، محل زندگانی سیف‌الملوک و بدیع‌الجمال بوده است. آچه مبدأ ورود اسلام به اندونزی و از قرن ۷ق/۱۳م محل تشکیل نخستین دولت اسلامی در این مجمع‌الجزایر است. دولت اسلامی آچه پس از مرگ اسکندر موده، فرزند علی رعایت شاه (۱۰۱۶ـ۱۰۴۶ق/۱۶۰۷ـ۱۶۳۶م) به سبب مشکلات داخلی و دخالت‌های استعمارگران هلندی روبه ضعف نهاد و سرانجام درپی جنگی طولانی در ۱۳۲۱ق/۱۹۰۳م ساقط شد. آچه در جنگ جهانی دوم[۱۰] به تصرف ارتش ژاپن[۱۱] درآمد و پس از شکست آن دولت در ۱۳۶۵ق/۱۹۴۵م، دوباره در اختیار هلند[۱۲] قرار گرفت. مردم آچه در مبارزه با استعمار هلند نقشی مؤثر داشتند. پس از استقلال اندونزی در ۱۳۶۹ق/۱۹۴۹م میان استقلال‌طلبان آچه و دولت مرکزی اختلاف پیش آمد و به جنگی خونین منتهی شد. این شهر در ۱۳۷۰ق/۱۹۵۰م، به منزلۀ استان سوماترای شمالی[۱۳] به اندونزی منضم شد. در ۱۳۷۶ق/۱۹۵۶م، ناحیۀ آچه به صورت یک ایالت خودمختار درآمد. در سال‌های اخیر، جنگ استقلال‌طلبان آچه با دولت مرکزی بار دیگر آغاز شده است.