تایباد، شهر
تایْباد، شهر
شهری در استان خراسان رضوی و مرکز اداری شهرستان تایباد. در سرزمینی تپه‌ماهوری در ۸۶۴کیلومتری شرق تهران و ۲۰۱کیلومتری جنوب شرقی مشهد، سر راه تربت جام به سنگان و راه تربت حیدریه به هرات (افغانستان)، قرار دارد و ارتفاعش ۸۱۰متر است. اقلیم این شهر معتدل مایل به گرم و خشک و جمعیت آن 56,562نفر است (1395ش). نام تحریف‌شدۀ پیشین آن طیّبات بوده است.
وجه تسمیۀ آن را به دلیل یادهای گرم و خشکی می‌دانند که از اوائل خرداد تا مرداد از سمت جنوب (سیستان) در آن می‌وزد. این کلمه را در منابع کهن به صورت‌های تایاباذ، تایاباد و دیه باد هم نیز ذکر کرده‌اند. در سراسر دورۀ اسلامی تا پیش از سدۀ 9ق روستای کوچکی بوده؛ اما پس از خراب‌های بعد از حملۀ مغول، به‌تدریج به روستای آباد و مشهوری تبدیل شد. در اوایل قرن نهم آن از قریه‌های مشهور ولایت باخرز ذکر کرده‌اند. در دورۀ قاجار، قلعۀ معتبر و آبادی بود و آن را در اواخر دورۀ رضاشاه از بهترین قلعه‌های آن منطقه به‌شمار آورده‌اند.