شلایرماخر، فریدریش (۱۷۶۸ـ۱۸۳۴)
شلایِرماخِر، فِریدریش (۱۷۶۸ـ۱۸۳۴)(Schleiermacher, Friedrich)
متکلم، فیلسوف و مترجم آلمانی، از صاحبنظران برجستۀ مذهب پروتستان و مؤسس مکتب سانتیمانتالیسم (احساساتیگری). در ۱۷۹۶ در برلین به محفل رمانتیک فریدریش شلگل[۱] پیوست و پس از مطالعۀ آثار افلاطون، اسپینوزا[۲] و کانت[۳] سخنرانیهای دینی[۴] (۱۷۹۹) را منتشر کرد که در رد خردگرایی حاکم و تلاش برای پیریزی مسیحیت جدیدی بود که کانت و اسپینوزا را با یکدیگر آشتی میداد. مکتب او حقایق دین و اخلاق را نه با عقل که با دل قابل درک میداند و ادعا میکند که دین یعنی احساس. اثر عمدۀ او ایمان مسیحی[۵] در ۱۸۲۱ منتشر شد. شلایرماخر در برسلاو[۶] آلمان بهدنیا آمد. در اشتولپۀ[۷] پومرانی[۸] واعظ دربار شد (۱۸۰۲ـ۱۸۰۴). مدتی در دانشگاه هاله[۹] تدریس کرد (۱۸۰۳ـ۱۸۰۶) و سپس به برلین بازگشت و در ۱۸۱۰ با یوهان فیشته[۱۰] دانشگاه برلین را بنیاد نهاد. آنگاه خود استاد الهیات دانشگاه شد. سرانجام در برلین درگذشت. او از فلاسفه بیش از همه متأثر از افلاطون و اسپینوزا بود و مجموعه آثار افلاطون را به آلمانی ترجمه کرد.