ادیان و فلسفه ها در آسیای میانه
ادیان و فلسفه‌ها در آسیای میانه (Les Religions et les Philosophies dans l\'Asie centrale)
کتابی دربارۀ فرهنگ و آداب مردم ایران و آسیای میانه، نوشتۀ کنت دو گوبینو، به زبان فرانسوی، منتشرشده در ۱۸۶۵. این اثر از مهم‌ترین آثار دو گوبینو به‌شمار می‌رود. هرچند عنوان آن صراحتاً به آسیای میانه اشارت دارد، در واقع هدف و موضوع اصلی آن ایران است. مؤلف در این اثر به موضوعاتی چون خصیصۀ اخلاقی و دینی مردمان آسیا، اسلام ایرانی، صوفیگری همچون فلسفۀ ایرانی‌ها، و افکار و آرای آزاداندیشانی که از تفکر اروپایی متأثراند پرداخته است. او در مقدمه، هدف خود را از تصنیف این اثر آشنایی با تمدن آسیایی همچون ریشۀ اندیشه‌های تمدن غرب می داند و بر آن است که شناختن این تمدن، با توجه به گسترش تجارت اروپاییان با آسیاییان بسیار سودمند است. در این کتاب، که می توان آن را از مهم‌ترین منابع فرهنگ عامیانه و اخلاقیات ایرانیان دانست، از علاقۀ مفرط ایرانیان به کلام و تمایلات باطنی سخن رفته است. در سه فصل آخر، که به تئاتر ایران اختصاص دارد، برخی از مهم‌ترین تعزیه های ایرانی معرفی و تفسیر شده است. شهرت این کتاب در آلمان بسیار بیشتر از فرانسه بوده است.