اعاده
اِعاده
(یا: اعادۀ معدوم؛ به معنای بازگردانیدن چیزی که نابود شده است) در اصطلاح متکلمان، اعاده در برابر «اِبداء» و به دو معنا است: ۱. آفرینش دیگربارِ موجودات یا خلق دوبارۀ ممکنات. متکلمان معتقدند اولاً، به دلیل عدم امتناع عقلی، ثانیاً، به سبب توانایی خدا بر ممکنات، ثالثاً، به دلیل تصریح قرآن (یس، ۷۸ـ۸۱؛ روم، ۲۷) به امکان پیدایشِ جهانِ دیگر، اعاده ممکن خواهد بود؛ ۲. گردآوری پاره‌های جسم پس از پراکندگی آن‌ها و دمیدن حیات در آن (← آکل و مأکول، شبهه). اعاده به این معنا، اعادۀ مثل معدوم است. اعادۀ عین معدوم به دلایل «تَخَیُّل عدم در وجود» و «امتناع بازگشت زمان» و نیز به‌دلیل پاسخ خداوند به ابراهیم درباب چگونگی زنده‌کردن مردگان (بقره، ۲۶۰) ممکن نیست. هر دو تفسیر در میان اشاعره، معتزله و امامیه مدافعانی دارد. حکمای الهی و اکثر امامیه از تفسیر دوم دفاع کرده‌اند.