آیه فطرت

verse of Fitrat (Qur'an)

آیۀ فطرت
آیۀ ۳۰ سورۀ روم: «پاکدلانه روی خود را به سوی دین بدار، این فطرت الهی است که مردم را بر وفق آن آفریده است. در آفرینش الهی تغییری راه ندارد؛ این دین استوار است، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند.» در این آیه نخست امر به توجه کامل به «دین» شده و سپس اشاره گردیده که این کار، موافق و مقتضای سرشتی است که خدای متعال انسان‌ها را بر آن سرشته است و قابل تغییر و تبدیل نیست. مفسرین دربارۀ این‌که این امر فطری چیست، بحث کرده‌اند. برخی آن را شناخت قلبی (حضوری) ناآگاهانه نسبت به خداوند دانسته‌اند. برخی دیگر آن را کلیات عقاید و احکام دین مانند توحید و رسیدگی به محرومان و اقامه عدل و قسط در جامعه و دیگر مسائل اساسی دینی می‌دانند که هماهنگ با فطرت آدمی است. در تفسیری دیگر، که قریب به تفسیر اخیر است، آن را حقیقت دین که همانا تسلیم و خضوع در برابر خداوند است و در قالب عبادات و اطاعت از دستورات الهی تجلی می‌کند، دانسته‌اند. در همۀ این تفسیرها، به طور مستقیم یا غیرمستقیم، فطری‌بودن شناخت و گرایش به خداپرستی نهفته است. در روایتی از امام محمد باقر (ع) در تفسیر این آیۀ شریفه آمده است: فَطَرَهُم عَلَی‌المعرفةِ بِهِ، یعنی خدا انسان را بر معرفت خویش سرشته است.