کلایپدا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کِلایْپِدا (Klaipeda)

(نام سابق: مِمِل[۱]) بندر اصلی لیتوانی، در ساحل بالتیک در مصب رود دِیْن[۲]، با ۲۰۶هزار نفر جمعیت (۱۹۹۱). در ۲۹۰کیلومتری شمال غربی ویلنیوس[۳] واقع شده است. صنایع آن عبارت‌اند از کشتی‌سازی، ماهیگیری و ذوب آهن. تجارت الوار و غلات نیز رواج دارد. در ۱۲۵۲م، شهسواران توتونی[۴]، کلایپدا را در محل‌ قلعه‌ای محلی به نام مِمِلبورگ[۵] بنا کردند؛ این بندر اندکی بعد به اتحادیۀ هانسایی[۶] پیوست و بارها بین سوئد، روسیه، و پروس/آلمان دست به دست شد. از ۱۹۲۳ بخشی از لیتوانی مستقل، و پس از دورۀ اشغالگری آلمانی‌ها (۱۹۳۹ـ ۱۹۴۵)، بخشی از جمهوری شوروی لیتوانی[۷] (۱۹۴۵ـ۱۹۹۱) شد. کلایپدا و منطقۀ پیرامون آن از ۱۶۳۵ تا پایان جنگ جهانی اول بخشی از پروس شرقی[۸] بود؛ چون اقلیت لیتوانیایی بسیاری داشت، برطبق پیمان ورسای[۹] به لیتوانی واگذار شد (۱۹۲۳). کلایپدا پایانۀ خط لولۀ مهم ولگا ـ اورال[۱۰] و نیز محل صادر کردن نفت است.

 


  1. Memel
  2. River Dane
  3. Vilnius
  4. Teutonic Knights
  5. Memelburg
  6. Hanseatic League
  7. Soviet Republic of Lithuania
  8. East Prussia
  9. Treaty of Versailles
  10. Volga-Urals