بنایی هروی، کمال الدین علی (هرات ـ فرارود ۹۱۸ق): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:دیوان بنایی هروی.jpg|بندانگشتی|تصویری از جلد کتاب ]]
بَنایی هِرَوی، کمال‌الدین علی (هرات ـ فرارود ۹۱۸ق)<br>
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =کمال الدین علی بنایی هروی
|عنوان =کمال الدین علی بنایی هروی
خط ۲۹: خط ۲۶:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}ریاضی‌دان، معمار، ادیب، شاعر، خوشنویس، موسیقی‌دان نظری و خواننده ایرانی. در جوانی چندی نزد امیرعلی‌شیر نوایی خدمت کرد، اما چون هزل‌گو و شوخ‌طبع بود، امیر از او رنجید و ناگزیر به [[شیراز، شهر|شیراز]] رفت و مرید شیخ شمس‌الدین محمد لاهیجی پیشوای صوفیان نوربخشیه شد و اشعاری در ستایش او گفت. سپس در [[تبریز، شهر|تبریز]] به دربار یعقوب آق‌قویونلو پیوست و مثنوی ''باغ ارم'' يا&nbsp;''بهرام و بهروز'' (۱۳۵۱ش) را به او پیشکش کرد. بنایی ستایشگر [[فرخ یسار|فرخ‌یسار]] شروان‌شاه، علی‌میرزا و سلطان بدیع‌الزمان میرزای تیموری نیز بود. او قصیده‌ای به‌نام «مجمع‌الغرایب» به گویش هِرَوی در ستایش علی‌میرزای تیموری دارد. در دربار شیبک‌خان سمت ملک‌الشعرایی یافت. پس از قتل شیبک‌خان به‌دست [[اسماعیل صفوی دوم|شاه اسماعیل صفوی]] در ۹۱۶ق، به فرارود گریخت. سرانجام در قتل‌عام عمومی آن سامان به‌دست [[یاراحمد اصفهانی]]، وزیر شاه اسماعیل، کشته شد. در پایان زندگی حالی تخلص می‌کرد. از استادان نظیره‌سازی است و اشعاری به پیروی و در پاسخ به [[سعدی، مصلح الدین (شیراز ح ۶۰۶ـ ح ۶۹۱ق)|سعدی]] و [[حافظ، شمس الدین محمد ( ـ شیراز ۷۹۲/۷۹۱ق)|حافظ]] سروده است. ''دیوان اشعار'' بنایی ۹هزار بیت دارد. منظومۀ ''شیبانی‌نامه'' در فتوحات و مناقب محمدخان شیبانی و ''رساله‌ای در موسیقی'' (چاپ ۱۳۶۸ش) از دیگر آثار اوست.
}}
[[پرونده:دیوان بنایی هروی.jpg|بندانگشتی|تصویری از جلد کتاب ]]
بَنایی هِرَوی، کمال‌الدین علی (هرات ـ فرارود ۹۱۸ق)
 
ریاضی‌دان، معمار، ادیب، شاعر، خوشنویس، موسیقی‌دان نظری و خواننده ایرانی. در جوانی چندی نزد امیرعلی‌شیر نوایی خدمت کرد، اما چون هزل‌گو و شوخ‌طبع بود، امیر از او رنجید و ناگزیر به [[شیراز، شهر|شیراز]] رفت و مرید شیخ شمس‌الدین محمد لاهیجی پیشوای صوفیان نوربخشیه شد و اشعاری در ستایش او گفت. سپس در [[تبریز، شهر|تبریز]] به دربار یعقوب آق‌قویونلو پیوست و مثنوی ''باغ ارم'' يا&nbsp;''بهرام و بهروز'' (۱۳۵۱ش) را به او پیشکش کرد. بنایی ستایشگر [[فرخ یسار|فرخ‌یسار]] شروان‌شاه، علی‌میرزا و سلطان بدیع‌الزمان میرزای تیموری نیز بود. او قصیده‌ای به‌نام «مجمع‌الغرایب» به گویش هِرَوی در ستایش علی‌میرزای تیموری دارد. در دربار شیبک‌خان سمت ملک‌الشعرایی یافت. پس از قتل شیبک‌خان به‌دست [[اسماعیل صفوی دوم|شاه اسماعیل صفوی]] در ۹۱۶ق، به فرارود گریخت. سرانجام در قتل‌عام عمومی آن سامان به‌دست [[یاراحمد اصفهانی]]، وزیر شاه اسماعیل، کشته شد. در پایان زندگی حالی تخلص می‌کرد. از استادان نظیره‌سازی است و اشعاری به پیروی و در پاسخ به [[سعدی، مصلح الدین (شیراز ح ۶۰۶ـ ح ۶۹۱ق)|سعدی]] و [[حافظ، شمس الدین محمد ( ـ شیراز ۷۹۲/۷۹۱ق)|حافظ]] سروده است. ''دیوان اشعار'' بنایی ۹هزار بیت دارد. منظومۀ ''شیبانی‌نامه'' در فتوحات و مناقب محمدخان شیبانی و ''رساله‌ای در موسیقی'' (چاپ ۱۳۶۸ش) از دیگر آثار اوست.
<br><!--12327800-->
<br><!--12327800-->
[[رده:ادبیات فارسی]]
[[رده:ادبیات فارسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۳۲

کمال الدین علی بنایی هروی
زادروز هرات ق
درگذشت فرارود ۹۱۸ق
شغل و تخصص اصلی ریاضی دان
لقب حالی
آثار مثنوی باغ ارم یا بهرام و بهروز (۱۳۵۱ش)؛ منظومه شیبانی نامه و رساله ای در موسیقی (چاپ ۱۳۶۸ش)
تصویری از جلد کتاب

بَنایی هِرَوی، کمال‌الدین علی (هرات ـ فرارود ۹۱۸ق)

ریاضی‌دان، معمار، ادیب، شاعر، خوشنویس، موسیقی‌دان نظری و خواننده ایرانی. در جوانی چندی نزد امیرعلی‌شیر نوایی خدمت کرد، اما چون هزل‌گو و شوخ‌طبع بود، امیر از او رنجید و ناگزیر به شیراز رفت و مرید شیخ شمس‌الدین محمد لاهیجی پیشوای صوفیان نوربخشیه شد و اشعاری در ستایش او گفت. سپس در تبریز به دربار یعقوب آق‌قویونلو پیوست و مثنوی باغ ارم يا بهرام و بهروز (۱۳۵۱ش) را به او پیشکش کرد. بنایی ستایشگر فرخ‌یسار شروان‌شاه، علی‌میرزا و سلطان بدیع‌الزمان میرزای تیموری نیز بود. او قصیده‌ای به‌نام «مجمع‌الغرایب» به گویش هِرَوی در ستایش علی‌میرزای تیموری دارد. در دربار شیبک‌خان سمت ملک‌الشعرایی یافت. پس از قتل شیبک‌خان به‌دست شاه اسماعیل صفوی در ۹۱۶ق، به فرارود گریخت. سرانجام در قتل‌عام عمومی آن سامان به‌دست یاراحمد اصفهانی، وزیر شاه اسماعیل، کشته شد. در پایان زندگی حالی تخلص می‌کرد. از استادان نظیره‌سازی است و اشعاری به پیروی و در پاسخ به سعدی و حافظ سروده است. دیوان اشعار بنایی ۹هزار بیت دارد. منظومۀ شیبانی‌نامه در فتوحات و مناقب محمدخان شیبانی و رساله‌ای در موسیقی (چاپ ۱۳۶۸ش) از دیگر آثار اوست.