مسجد ملارستم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مسجد ملارستم (Mularostom Mosque)

مسجد ملارستم
نام فارسی مسجد ملارستم
کشور ایران
استان آذربایجان شرقی
نام لاتین Mularostom Mosque
موقعیت شهر مراغه، ابتدای خیابان قدس، میدان ملارستم
کاربری مسجد
مشخصات معماری بنایی مستطیلی‌شکل مشتمل بر بخشِ شبستان بزرگ اصلی (تابستانی) و شبستان کوچک زمستانی (در دوطبقه)
زمان ساخت سدۀ 10ق یا پس از آن
نمایی از فضای داخلی شبستان اصلی مسجد

مسجدی تاریخی با سقف و ستون‌های چوبی، در استان آذربایجان شرقی، شهر مراغه، ابتدای خیابان قدس، میدان ملارستم. در این مسجد کتیبه‌ای نیست که تاریخ ساخت بنا یا بانی آن را معرفی کند و ملارستم شخصی ناشناخته است. برخی احداث مسجد را به حاجی علی خان مقدم مراغه‌ای (حاجب‌الدوله)، از رجال قاجاری، نسبت داده‌اند. با توجه به شیوۀ ساخت مسجد، آن را از بناهای قرن دهم هجری و دورۀ شاه طهماسب صفوی می‌دانند که در دورۀ قاجار بازسازی شده است. ستونی از سنگ مرمر در یکی از شبستان‌های مسجد هست که احتمالاً متعلق به بنایی از دورۀ ایلخانی یا سلجوقی است که پیش از احداث مسجد در این مکان قرار داشته است. مسجد، شبستانی با 35 ستون‌ چوبی (7 ردیف 5تایی) دارد. این ستون‌ها مقطع هشت‌ضلعی و سرستون‌های مقرنس دارند و سقف چوبی شبستان را برپا داشته‌اند. سردر ورودی اصلی مسجد طاق مقرنس گچی و حاشیۀ تزئینی گچبری با نقوش هندسی دارد. علاوه بر این مسجد سردر دیگری نیز دارد که مربوط است به شبستان کوچک آن. مجموعۀ مسجد که امروزه به اسم مسجد امام خمینی نیز خوانده می‌شود، به دلیل بی‌توجهی و عدم مرمت دچار فرسودگی و آسیب‌های زیادی شده است.


مشخصات بنا

بنای مستطیلی‌شکل مسجد مشتمل است بر بخشِ شبستان بزرگ اصلی (تابستانی) و شبستان کوچک زمستانی (در دوطبقه)؛ مجموع ارتفاع دوطبقۀ شبستان زمستانی که در سمت شمالی شبستان اصلی قرار دارد برابر با ارتفاع شبستان تابستانی است. هر دو بخش پلانی مستطیلی دارند و شبستان اصلی 25.60×19.40متر طول و عرض دارد.